Ακούω συχνά μια φράση κλισέ: «δεν βγαίνουν στις μέρες μας ωραία τραγούδια». Ή «δεν υπάρχουν πια αξιόλογες φωνές». Και το ανησυχητικό είναι ότι τις απόψεις αυτές, ενίοτε, διατυπώνουν και νέοι άνθρωποι. Συνομήλικοί μου (είδατε πως, τεχνηέντως, συμπεριέλαβα εαυτόν στις τάξεις της νεότητας;). Θα καταλάβαινα και, ίσως, θα αποδεχόμουν τις παραπάνω απόψεις, εάν προέρχονταν από μεγαλύτερους ανθρώπους (που όπως και να το κάνουμε εμφανίζουν μια νοσταλγία για το παρελθόν) ή αν ίσχυαν πραγματικά. Δεν συμφωνώ όμως. Και έχω επιχειρήματα. Το όνομα της Ηρούς Σαΐα είναι ένα από αυτά. Ο δίσκος της με τίτλο «Λευκό Χαρτί», σε μουσικές Άρη Βλάχου και Νεοκλή Νεοφυτίδη και στίχους Γιάννη Γούνα, Γιάννη Καστανάκη, Μάνου Ελευθερίου και της ιδίας, με βοηθάει να επιχειρηματολογήσω. Βγαίνουν, λοιπόν, και σήμερα αξιόλογες, ποιοτικές δουλειές. Και η Ηρώ Σαΐα είναι εξαιρετική φωνή. Αν δεν πιστεύετε εμένα, μπορείτε να εμπιστευτείτε το κριτήριο του σπουδαίου Σταύρου Ξαρχάκου που την συμπεριέλαβε στο αφιέρωμα που κάνει με την Ελένη Βιτάλη στα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη. Ένα αφιέρωμα που ξεκινάει στην Ιερά Οδό το Σάββατο 25 Ιανουαρίου. Θέλετε περισσότερα; Χρειάζονται περισσότερα; 

 

Φέτος, σας είδαμε δυο φορές στο Σταυρό του Νότου, σε προσωπικές εμφανίσεις. Τώρα, ξεκινάτε στην Ιερά Οδό με το Σταύρο Ξαρχάκο και την Ελένη Βιτάλη σε τραγούδια του Τσιτσάνη. Τι άλλο ετοιμάζετε για το φετινό χειμώνα; 

Ξεκινάω μια συνεργασία με τον κορυφαίο κιθαρίστα Παναγιώτη Μάργαρη σε συναυλίες στην Αθήνα και την επαρχία μέσα στους επόμενους μήνες. Επιπλέον, στις 11 και 18 Φεβρουαρίου, στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ο Άρης Βλάχος – ο ένας εκ των δύο συνθετών του δίσκου μου με τίτλο «Λευκό χαρτί» - θα παρουσιάσει ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα στο οποίο θα τραγουδήσω μαζί με άλλους αξιόλογους συναδέλφους. Στις 24 Φεβρουαρίου στον Ιανό θα κάνω μια δική μου ξεχωριστή βραδιά, ενώ στις 6 Απριλίου θα βρεθώ στην Κύπρο με το Νεοκλή Νεοφυτίδη – τον έτερο συνθέτη του δίσκου μου – σε μια πολύ ιδιαίτερη συναυλία με δυο φαγκότα κι ένα πιάνο. Παράλληλα, θα κάνω επιλεκτικές προσωπικές εμφανίσεις σε μεγάλες πόλεις της επαρχίας.
 

Εμφανίζεστε σε συναυλίες το καλοκαίρι και μαγαζιά το χειμώνα...

Δεν έχω κάποια ιδιαίτερη προτίμηση μεταξύ συναυλιών και μαγαζιών. Και τα δυο έχουν την ομορφιά τους.

Ποιο είναι πιο σημαντικό;
Πιο σημαντικό για εμένα είναι η επαφή με τον κόσμο, η ανταλλαγή ενέργειας  και συναισθημάτων μεταξύ μας, το ταξίδι μέσω της μουσικής και το πώς θα γίνεται  καλύτερη και ουσιαστικότερη η σχέση μου με τους ανθρώπους που έρχονται να με ακούσουν.
 

Εδώ και μερικά χρόνια τραγουδάτε επαγγελματικά. Ποιες είναι οι διαφορές σε σχέση με πριν; Υπάρχουν στιγμές που νοσταλγείτε το τραγούδι της εποχής της ανωνυμίας;

Η σχέση μου με το τραγούδι ορίζεται από το πάθος. Πάντα τραγουδούσα με ονοματεπώνυμο ακόμα και ως μέλος μιας ομάδας. Είμαι σε μια στιγμή που πιστεύω περισσότερο από ποτέ στις δικές μου δυνάμεις και σε αυτό που πάω να χτίσω, άρα δεν νοσταλγώ κάποια παλιότερη εποχή. Ακόμα και τελείως άγνωστη πάντως αν βρισκόμουν σε μια χώρα του εξωτερικού θα τραγουδούσα με το ίδιο πάθος και την ίδια αγάπη για την τέχνη μου.
 

Η τραγουδοποιία στη χώρα μας, για κάποιο(υς) λόγο(υς), εκπροσωπείται περισσότερο από άνδρες δημιουργούς. Οι γυναίκες δημιουργοί είναι λιγότερες από τους άνδρες. Αυτό δεν φαίνεται να ισχύει και για τις τραγουδίστριες που είναι όσες και οι τραγουδιστές. Έχετε κάποια εξήγηση για αυτό το γεγονός;

Ίσως αυτό πού λέτε να ίσχυε πιο παλιά – και φαντάζομαι είχε σχέση τόσο με τις ευκαιρίες που δίνονταν στις γυναίκες δημιουργούς να εκφραστούν όσο και με την ίδια την θέση της γυναίκας στην κοινωνία μας – αλλά σήμερα η γυναικεία τραγουδοποιία είναι εξίσου ισχυρή  με πολλά παραδείγματα. Όσο για τις γυναικείες φωνές στο ελληνικό τραγούδι, θα συμφωνήσω μαζί σας ότι ήταν πάντα κυρίαρχες.


 

Η καλλιτεχνία, όταν είναι συνδεδεμένη με το βιοπορισμό, είναι ανεπηρέαστη;

Ασφαλώς είναι πολύ καλύτερα όταν κάποιος έχει την ευχέρεια και την πολυτέλεια να ασχοληθεί  αποκλειστικά με αυτό που αγαπάει. Θεωρώ προτιμότερο όμως το να έχει κάποιος συμπληρωματική εργασία από το να κάνει εκπτώσεις στην τέχνη του. Χαίρομαι που μπορώ να βιοπορίζομαι κάνοντας αυτό που αγαπώ αλλά δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι πάνω από όλα ανάγκη και έκφραση.
 

Οι περισσότερες σύγχρονες δισκογραφικές δουλειές είναι πολυσυλλεκτικές. Περιλαμβάνουν, δηλαδή, τραγούδια περισσοτέρων των δύο δημιουργών (συνθέτης – στιχουργός). Θα θέλατε να κάνετε έναν θεματικό δίσκο συνεργαζόμενη με ένα μόνο δημιουργικό δίδυμο στο σύνολο μιας δουλειάς; Παλαιότερα στη δισκογραφία έβγαιναν συχνότερα ολοκληρωμένες δουλειές δημιουργών. Τι έχει αλλάξει και δεν γίνονται τέτοιες δουλειές πια, κατά τη γνώμη σας;

Το σημαντικό για μένα είναι να τραγουδώ αληθινά τραγούδια όπως αυτά που υπάρχουν στο «Λευκό Χαρτί» το cd που μόλις κυκλοφόρησε από την Phonograph Music Production σε μουσική του Άρη Βλάχου και του Νεοκλή Νεοφυτίδη. Δεν γίνονται πια συχνά τέτοιες θεματικές δουλειές από τότε που οι δισκογραφικές μετατόπισαν το  επίκεντρο ενός δίσκου από τον συνθέτη και τον στιχουργό στον τραγουδιστή μόνον. Τώρα όμως ζούμε μια καινούργια μεταβατική εποχή και η δημιουργία δεν μπαίνει πλέον  σε καλούπια. Ασφαλώς θα χαρώ να συνεργαστώ και με ένα δυνατό δημιουργικό δίδυμο.
 

Η δισκογραφία, όπως την είχαμε γνωρίσει στα προηγούμενα χρόνια, μάλλον καταρρέει. Ποια, βλέπετε να είναι, η διάδοχη κατάσταση και τι είναι αυτό που σας κάνει να θέλετε να κυκλοφορήσετε καινούργιους δίσκους; 

Προφανώς και καταρρέει. Και το διαδίκτυο διαδέχεται τη δισκογραφία σε μεγάλο βαθμό. Η εποχή αλλάζει και είμαστε εδώ να υποδεχτούμε τα νέα μέσα (διακίνησης της μουσικής). Παρ’ όλα αυτά επιθυμούσα  να κυκλοφορήσουν τα τραγούδια μου σε cd  γιατί  θέλω η δουλειά μου να είναι συγκεντρωμένη αξιοπρεπώς σε έναν υλικό φορέα και  πιστεύω πως ακόμα υπάρχει κοινό –έστω και μικρό - που αγοράζει cd. Προσωπικά πιστεύω στη συναισθηματική αξία κάποιων αντικειμένων, όπως π.χ. τα βιβλία, οι δίσκοι, τα cd …
 

Θυμόσαστε πότε ακούσατε για πρώτη φορά ένα τραγούδι σας στο ραδιόφωνο;
 Ήταν το «Με κλειστά παράθυρα» του Μίκη Θεοδωράκη που ήταν το πρώτο τραγούδι που δισκογραφήθηκε  με τη φωνή μου, από την παράσταση «Όλα μαύρα κι ένα πιάνο». Το είχα ακούσει τυχαία στο ραδιόφωνο και η χαρά μου ήταν μεγάλη. 

Ακούτε ραδιόφωνο σήμερα; 

Πολύ συχνά, είναι στην καθημερινότητα μου και το αγαπώ πολύ σαν μέσο.
 

Μπορεί η τέχνη – και ειδικότερα το τραγούδι – να «ζεστάνει» τις καρδιές των ανθρώπων σε αυτούς τους καιρούς που διανύουμε; Ποιος ο ρόλος της τέχνης σε καιρούς κρίσης; 

Φυσικά και μπορεί – ίσως αυτός να είναι και ο πιο σπουδαίος ρόλος του τραγουδιού. Η Τέχνη είναι ζωτικής σημασίας σε στιγμές που τα πάντα γύρω μας καταρρέουν.

Είναι μήπως να «κάνει γιορτή τον πόνο»;
Το βλέπεις σε στιγμές δύσκολες πάντα  ο κόσμος τραγουδά και γίνεται ένα, προσπαθεί να κάνει «γιορτή τον πόνο» και αυτό είναι μέσα στην παράδοση των Ελλήνων και του τραγουδιού μας διαχρονικά.
 

Τον τελευταίο καιρό εντοπίζεται μια στροφή του κόσμου στις πιο μικρές μουσικές και στα πιο ποιοτικά προγράμματα...

Νομίζω πως ναι, ο κόσμος επιστρέφει σε  ζεστούς και ανθρώπινους χώρους διότι έχει αναθεωρήσει τις ανάγκες του και στρέφεται περισσότερο στην αληθινή ψυχαγωγία και όχι στην ανούσια διασκέδαση. Οι μουσικές σκηνές και τα θέατρα του προσφέρουν καλύτερα την δυνατότητα να ακούσει μουσική.
 

Με ποιο τραγούδι – ελληνικό ή (και) ξένο – έχετε «κολλήσει» αυτό τον καιρό; 

Δύσκολο να διαλέξω από τα πολλά που αγαπώ ελληνικά και ξένα. Θα θεωρηθεί μεροληψία αν πω ότι έχω «κολλήσει» με το ζεϊμπέκικο Ποιά κρεβάτια ζεσταίνεις που μου έγραψε ο Άρης Βλάχος και ο Μάνος Ελευθερίου στο πρόσφατο album;
 

Όχι βέβαια. Ίσα – ίσα. Ποιο «σχήμα» επισκεφτήκατε σαν ακροατής τελευταία; 

Πρόσφατα επισκέφθηκα την τελευταία δουλειά της ομάδας Σπείρα-Σπείρα με τον Σταμάτη Κραουνάκη.

Ποια συναυλία δεν θα ξεχάσετε ποτέ και για ποιο λόγο;
Πριν κάποια χρόνια είχα παρακολουθήσει την Ute Lember στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και με ενθουσίασε! 
 

Ποια συναυλία θα θέλατε να δείτε και δεν έχει τύχει;

Θα ήθελα πολύ κάποια στιγμή να βρεθώ σε συναυλία του Peter Gabriel!