«Είναι δυνατόν ένα ραδιόφωνο ταυτισμένο με ένα αριστερό κόμμα να παίζει διαφημίσεις τραπεζών»; Κυριακή βράδυ στο Φεστιβάλ της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο της συζήτησης «Οι μετρήσεις, η διαφήμιση και η διαμόρφωση της κοινής γνώμης» τέθηκε το -καθόλου πρωτότυπο- ερώτημα. Παρών ο Κώστας Αρβανίτης, κλήθηκε να το απαντήσει κάπως αμήχανος, αρκετά απολογητικός αλλά και απολύτως ειλικρινής όταν έλεγε περίπου ότι πιο ανήθικο από τις διαφημίσεις τραπεζών είναι να μένουν απλήρωτοι οι εργαζόμενοι του Μέσου - ενώ αργότερα και μια γνωστή παραγωγός, καθισμένη στο κοινό, εξέφρασε πιο τολμηρά την γνώμη της επισημαίνοντας ότι καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ παίζει με τους όρους της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και άρα εντός του συστήματος, εντός του συστήματος αλλά με καθαρούς όρους είναι λογικό να παίζει και το ραδιόφωνο που έχει ταυτιστεί μαζί του. Σωστά κατά την προσωπική μου άποψη, τουλάχιστον. Αν η διαφήμιση δεν σε αναγκάζει να κάνεις δημοσιογραφικές εκπτώσεις, αυτολογοκρισία και ιδιοτελείς υπολογισμούς αλλά αντίθετα σε βοηθάει να πληρώσεις τους εργαζομένους σου, δεν είναι εξ ορισμού κατακριτέα. Αν είναι άλλωστε κατακριτέα η τραπεζική πολιτική -που είναι- αυτό μπορεί να το αποφασίσει και μόνος του κάθε σκεπτόμενος συμπολίτης μας είτε ακούσει την διαφήμιση της τάδε τράπεζας, είτε όχι. Ξέρετε πολλούς που μασάνε πια με τις τραπεζικές διαφημίσεις;

 

Ο Αρβανίτης ωστόσο που προφανώς έχει δεχτεί πολλάκις ανάλογα εσωκομματικά πυρά ήταν -το είπαμε- λιγότερο τολμηρός από την συνάδελφό του και πιο απολογητικός. Και δεδομένης αυτής του της διάθεσης πληροφόρησε ξανά τον κόσμο ότι το «105.5 Στο Κόκκινο» έχει αρνηθεί τις διαφημίσεις της Coca Cola (λόγω των απολύσεων στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης) και του «Jumbo» για «λόγους αισθητικής».

Η αισθητική των διαφημίσεων του «Jumbo» ακολουθώντας συχνά την τακτική «είναι καλύτερα να μιλάνε για εσένα αρνητικά παρά καθόλου» πράγματι δεν είναι συνήθως ούτε του δικού μου γούστου - αν και στα τηλεοπτικά τους σποτ ειδικά, έχω δει εξαιρετικά δείγματα διαφημιστικής γραφής. Η ένστασή μου όμως είναι η εξής: Πρώτον  η Jumbo είναι μία από τις ελαχιστότατες πλέον δρώσες, αμιγώς ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιείται και στα Βαλκάνια. Απασχολεί άνω των 3600 εργαζομένων - και για το αν οι όροι απασχόλησής τους είναι ιδανικοί μπορούμε να συζητήσουμε. Είναι όμως αδιαμφισβήτητα ένας από τους τελευταίους των Μοϊκανών σε μία χώρα όπου οι εγχώριες επιχειρήσεις έχουν καταρρεύσει με θόρυβο και θλιβερότατες, γνωστές επιπτώσεις. Κι αυτήν την επιχείρηση βρίσκεις λοιπόν να τιμωρήσεις με «αποκλεισμό» για λόγους μάλιστα «αισθητικής»;

Εδώ είναι και η δεύτερη ένστασή μου. Αντιλαμβάνομαι τι εννοεί ο Αρβανίτης για την αισθητική των διαφημίσεων του Jumbo επειδή συμφωνώ μαζί του. Όμως κάποιος άλλος μπορεί να μην συμφωνεί κι εγώ δεν είμαι εξ ορισμού καλύτερή του για να του υποδείξω τι εστί υψηλή αισθητική. 

 

Οπότε;  Ποιός έχει δικαίωμα να αποφασίζει για την αισθητική των άλλων; Με τι κριτήρια; Και πόσο επικίνδυνο είναι να προαποφασίζεις τί κάνει και τί όχι στην αισθητική των άλλων;

Κι εντάξει -είπαμε- αυτό που έκανε ο Αρβανίτης μπορεί να ταιριάζει στη δική μας αισθητική. Με την ίδια λογική όμως δεν νομιμοποιείται πλήρως και ο Μπέος όταν λέει ότι το έντεχνο είναι «μαλακίες», αντιαισθητικό δηλαδή, ενώ Τέχνη είναι η Πάολα, «ο κουμπάρος του ο Καρράς», ο Παντελίδης και ο Οικονομόπουλος κι ότι αυτοί πια θα εκφράζουν την επικρατούσα πολιτιστική πολιτική στο Βόλο;

Τελικά τι ισχύει;  Μήπως υπάρχει μία αισθητική υπεράνω των άλλων; Και ποια είναι αυτή;  Η δική σου, η δική μου ή του Μπέου; Μπλέξιμο…