Του Γιάννη Τριάντη (από την εφημερίδα «Αγορά»)

 

Ο Τσίπρας έχει χαρακτηριστικά πολιτικού απατεώνα. Ο Κατρούγκαλος είναι τζιτζιφιόγκος, καραγκιόζης και τσόλι. Η Ραχήλ Μακρή, βλίτο της Κοζάνης. Οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής λεβεντομαλάκες. Και το κόμμα του Γιώργου Παπανδρέου θυμίζει «ολονύχτιο πάρτι στο Δρομοκαΐτειο»… Ενδεικτικοί οι ασύστολοι  αυτοί χαρακτηρισμοί, καθ' ότι η εκφραστική ακράτεια του Πέτρου Τατσόπουλου έχει πολύ μεγαλύτερη γκάμα. 

 

Ο ίδιος αρνείται ότι χυδαιολογεί. «Κάποτε πρέπει να συνεννοηθούμε σε αυτή τη χώρα γύρω από το τι ακριβώς σημαίνει χυδαιότητα», έγραψε προχθές απαντώντας σε επικριτικά σχόλια. «Φοβάμαι ότι τα έχουμε λίγο μπερδεμένα στο μυαλό μας. Ιδίως όσοι συγχέουμε τις χυδαίες  λέξεις με τις χυδαίες δηλώσεις. Και ιδίως όσοι-ακόμη χειρότερα –καταπίνουμε αμάσητες τις χυδαίες δηλώσεις αρκεί να μην εμπεριέχουν χυδαίες λέξεις»… Τελικά, μας μπέρδεψε. Είναι η όχι επιλήψιμες  οι χυδαίες εκφράσεις; Και  αν ναι, σε τι αποσκοπούν όταν εμπεριέχονται στο λεξιλόγιο «επωνύμων» που δημοσιολογούν, πολιτεύονται, συγγράφουν και δίνουν μαθήματα ήθους και «πολιτικού πολιτισμού»; 

 

Βέβαια, θα μπορούσε να οχυρωθεί πίσω από μια βολική κοινοτοπία ο Τατσόπουλος και να πει ότι δεν υπάρχουν χυδαίες εκφράσεις αλλά χυδαίοι άνθρωποι. Δεν το κάνει γιατί πρυτανεύει μέσα του το ανομολόγητο, το οποίο, δυστυχώς για εκείνον, όλοι καταλαβαίνουν: για να σε προσέξουν, όταν διψάς για δημοσιότητα, το μεγάλο όπλο είναι η διαρκής πρόκληση. Βαρείς χαρακτηρισμοί, ύβρεις και λογής παραδοξότητες… 

 

Δεν πρωτοτυπεί ο γνωστός συγγραφέας. Κάμποσοι  συνάδελφοί του, συγγραφείς και πολιτικοί, κάνουν το ίδιο. Ο Ψαριανός, ο Θανάσης Χειμωνάς, ενίοτε ο Χωμενίδης, συχνά ο Αδωνις (με βαρείς αλλά όχι χυδαίους χαρακτηρισμούς ) και μονίμως ο Πάγκαλος, πρώτος διδάξας και δάσκαλος περιωπής στο «άθλημα». Το αστείο είναι ότι κανένας από αυτούς δεν στερείται δημοσιότητος ούτε ικανοτήτων. Όμως κατάλαβαν νωρίς αυτό που ενστερνίζεται και ο Τατσόπουλος. Ότι το διαρκές της δημοσιότητος, αν δεν μπορεί να προέλθει από την αξία του έργου η των απόψεων, εξασφαλίζεται μονάχα από την ένταση και την διάρκεια της πρόκλησης. 

 

Τι να περιμένεις από μια καλή κριτική για το βιβλίο ή για μια αγόρευση στη Βουλή; Δυο καλά λόγια, εύφημες αναφορές από μικρό κύκλο ανθρώπων και τίποτε άλλο. Ενώ μια υβριστική ατάκα -και οσο πιο χυδαία τόσο πιο καλά- σου κόβει διαρκείας στα πάνελ και στα ραδιόφωνα. Άσε που σκίζεις στα social media… Θα μπορούσαν κάποιοι από τους ενδεικτικώς προαναφερθέντες , συγγραφείς όντες, να ασχοληθούν με τον λίβελο. Όμως το ιδιαίτερο αυτό λογοτεχνικό «είδος» θέλει κότσια, γερή συγκρότηση και χρόνο για να αποδώσει, να αναδείξει κάποιον. Οπότε… 

 

Το ίδιο και η ειρωνεία, αυτή «η τέχνη του ανάλαφρου αγγίγματος» και της λεπτολόγου ευφυίας, όπως την χαρακτηρίζει  ο σπουδαίος Γιανκέλεβιτς στο εξαιρετικό βιβλίο του «Η  Ειρωνεία» (εκδόσεις Πλέθρον). Όμως ούτε κι αυτή αποδίδει. Βοήθησε π.χ. τον δεξιοτέχνη Ψαριανό στο ραδιόφωνο, αλλά δεν του φτάνει στο σκληρό χωράφι της πολιτικής. Εκεί, θέλει εκφράσεις-ξυράφια, μπρουτάλ χαρακτηρισμούς, εξυπνακισμούς που θα διασχίζουν σαν σαΐτες τον ουρανό των μήντια, ευκολίες παντός είδους και απροκάλυπτο κυνισμό… 

 

Το μελαγχολικό είναι ότι κάποιες απόψεις των εν λόγω παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Όμως τις σκεπάζει η σκόνη της σκόπιμης πρόκλησης που χαρίζει απλόχερα δημοσιότητα. Γι αυτό, φερ' ειπείν, κανέναν δεν απασχόλησε ένα αξιόλογο κείμενο του Τατσόπουλου στην «Αthens Voice» με τίτλο «Το μεγάλο διαζύγιο». Όχι, δεν αναφέρεται  στα προσωπικά του, όπως  έκανε παλιότερα με τις δηλώσεις του για τις ερωτικές του επιδόσεις, αλλά στον Διαφωτισμό.  Εκεί, λοιπόν, μιλάει για τους αιθεροβάμονες που ευελπιστούν στη σύζευξη Φιλελευθερισμού και Σοσιαλισμού. Και παίρνει το μέρος τους, παρ' ότι, όπως γράφει το πιο πιθανό είναι να χάσεις αν ποντάρεις «σ΄ ένα νέο Διαφωτισμό». Και να γιατί, όπως σημειώνει: «Διακινητής νηφαλιότητος όταν η αγορά απαιτεί χολή; Δεν θα έλεγα ότι θα σπάσεις ταμεία». Εδώ το ζουμί και η εξήγηση για τη συμπεριφορά του: Δεν έχεις τύχη στην αγορά, αν είσαι νηφάλιος διακινητής ιδεών και απόψεων. Οπότε, καταλήγεις αγοραίος και σπας ταμεία…