Tης Δέσποινας Παπαγεωργίου

 

Η μουσική που έπαιζε μια παρέα νέων, με πάλκο την Καπνικαρέα, δραπέτευε από τον ανθρώπινο κλοιό που είχε κοντοσταθεί να τους ακούσει, καρφιτσώνοντας απαλά για λίγο την ελπίδα στο πρόσωπο -να αχνοφέγγει στην εσωτερική συννεφιά- και ξεχυνόταν με αναμορφωτική αναίδεια στον πεζόδρομο του καταναλωτισμού.

Όποιος απαντούσε στο διάβα του το αυτοσχέδιο αυτό γλέντι ένιωθε λίγο σαν την Αλίκη που πέρασε μέσα από μια κουνελότρυπα σε έναν άλλο κόσμο. Μόνο που οι διαβάτες της Ερμού μεταφέρονταν από έναν κόσμο ανάποδα, στον κόσμο όπως πρέπει να είναι. Έμπαιναν ρομπότ κι έβγαιναν άνθρωποι που, σε μια έκλαμψη, θυμήθηκαν ότι η ζωή είναι κάτι πολύ παραπάνω από την απλή επιβίωση. 
 

Αρκετές ημέρες αργότερα, κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μια εκπληκτική είδηση: αστυνομικοί φέρονταν να προσπάθησαν να εμποδίσουν, σε άλλο σημείο της Ερμού, πέντε νεαρούς πλανόδιους μουσικούς να παίξουν, να διακόψουν παρόμοιο γλέντι. Η αντίδραση του κόσμου ήταν ακαριαία: σχημάτισαν προστατευτικό κλοιό γύρω από τους νεαρούς μουσικούς. Κάποιος φέρεται να είπε «αν θέλετε, φέρτε τα ΜΑΤ, όπως χθες», ένας άλλος, «φύγετε, δεν θα μας καταστρέψετε και τη ζωή». Οι αστυνομικοί, σύμφωνα με τα όσα δημοσιεύτηκαν, έφυγαν, τελικά, άπραγοι. 
 

Η στάση των παρευρισκόμενων πολιτών ήταν στάση με την αρχαία σημασία της λέξης: εξέγερση - μορφή αντίστασης. Γιατί στην Ελλάδα του άγριου νεοφιλελευθερισμού, που ρίχνει το φταίξιμο στο θύμα, συνιστά στάση όταν το θύμα, επιτέλους, αρνείται μια ενοχή που ποτέ δεν είχε και διεκδικεί το δικαίωμά του στη ζωή, δικαίωμα το οποίο του στερούν βάναυσα• στη ζωή, που είναι και χορός και τραγούδι και γέλιο και έρωτας. Και όχι μόνο επιβίωση.
 

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ηρόδοτος σε μια από τις ιστορίες του παρουσιάζει έναν τύραννο να συμβουλεύει πως για να κρατάς τους πολίτες υπάκουους, πρέπει να τους κρατάς τόσο απασχολημένους με το πώς θα επιβιώσουν που να μην προλαβαίνουν να σκεφτούν οτιδήποτε άλλο, πόσο μάλλον το πώς θα οργανώσουν εξέγερση.

 

Δεν γνωρίζουμε γιατί και πώς ήρθε η αστυνομία να «παύσει» τους πλανόδιους μουσικούς, αλλά γνωρίζουμε ότι εκείνη την ώρα οι πολίτες (υποχείρια πλέον ενός αδηφάγου συστήματος, που, διαπράττει επανειλημμένως ύβρη, τυφλωμένο από τον στόχο υπερπλουτισμού του 1%) θυμήθηκαν ότι φυσιολογικός, δηλαδή σε αρμονία με τη φύση, είναι ένας άλλος τρόπος ζωής, και όχι αυτός που τους έχει επιβληθεί.   

 

Αυτό το «ανασκάλεμα ζωής», όμως, αυτή η συνειδητοποίηση, μπορεί, τελικά να αποβεί μοιραία για το σύστημα. Γιατί, όπως γράφει και ο Αντόνιο Νέγκρι: «Το δικό μας γέλιο είναι, τελικά, ένα γέλιο καταστροφής, το γέλιο των οπλισμένων αγγέλων που συνοδεύει τη μάχη εναντίον του κακού. Στους αγώνες μας εναντίον της εκμετάλλευσης από τον καπιταλισμό (…) θα υποφέρουμε φριχτά, αλλά εξακολουθούμε να γελάμε με χαρά. Θα θαφτούν από το γέλιο»…

 

Υστερόγραφο: Το κομμάτι αυτό θα γραφόταν νωρίτερα, αλλά μεσολάβησε το σοκ από τον θάνατο ενός θρύλου, του πιο αρχετυπικού εξω-γήινου που έχει περπατήσει ποτέ στον πλανήτη, του David Bowie. Ο Bowie δίδαξε πάνω από όλα ότι ελευθερία είναι να ζούμε υπερβαίνοντας γελοίες κοινωνικές επιταγές και συμβάσεις, ότι μπορούμε να γεννιόμαστε κάθε στιγμή – και ξανά και ξανά και ξανά- και να γίνουμε ήρωες νικώντας τους «έστω για μια μέρα». Ο λατρεμένος «άνθρωπος που έπεσε στη γη» καλλιέργησε και ενστάλαξε κουλτούρα ζωής, όταν οι περισσότεροι ζουν και σκηνοθετούν τη ζωή τους ως θάνατο σε μια κατεστημένη μαζική κουλτούρα θανάτου. Ο Bowie τελικά, όπως αποδεικνύεται με το συγκλονιστικό βίντεο κλιπ του κύκνειου άσματός του «Lazarus» κατέθεσε ζωή ακόμα και μέσα στο θάνατο και μετά από αυτόν... Είμαστε ευγνώμονες. Αντίο, Major Tom. Τ’ αστέρια πια θα δείχνουν πάντα διαφορετικά.