Και οι δύο απαντήσεις έχουν βάση να ξέρετε. Όντως η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση διοργανώνει ενδιαφέρουσες παραστάσεις, αυτό νομίζω δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Η συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών και των δραστηριοτήτων της, εν γένει, αξίζουν.  

 

Από την άλλη έχουμε μία «δικτατορία» της Στέγης απέναντι όχι μόνο στα ΜΜΕ αλλά και στους υπόλοιπους φορείς πολιτισμού, κρατικούς ή μη. Ακόμα και στους καλλιτέχνες που χρειάζονται δουλειά. Οι συνέργειες της Στέγης, οι δικές της παραγωγές αλλά και το άπλετο χρήμα που μοιράζει με το πιο μεγάλο διαφημιστικό πακέτο της πολιτιστικής αγοράς, παίζουν καθοριστικό ρόλο. 

 

Υπάρχουν αλήθεια έντυπα που το έχουν θέσει ως όρο στους συντάκτες τους, να μη γράφουν εναντίον της Στέγης; 
Αλλά από την άλλη βλέπουμε σε άλλα έντυπα ρεπορτάζ, ρεπορτάζ ο Θεός να το κάνει δηλαδή, όπως αυτό ΕΔΩ της Athens Voice που ούτε η ίδια η Στέγη δεν θα το έγραφε τόσο άρτιο και αποθεωτικό. Εκτός κι αν πρόκειται για διαφημιστικό κείμενο, πράγμα το οποίο ομολογώ πως δεν αντιλήφθηκα.

 

Ευθύνεται η Στέγη γι' αυτό; Κάποιοι μπορούν να ισχυριστούν πως όχι. Τη δουλειά της κάνει και μάλιστα σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς. Δυστυχώς ή ευτυχώς και χρήμα διαθέτει η Στέγη, και τεχνογνωσία επίσης αλλά κι αισθητική. Υψηλού επιπέδου μάλιστα. Όντως, η υπεύθυνη Αφροδίτη Παναγιωτάκου και το επιτελείο της, γνωρίζουν το αντικείμενο, οφείλουμε όλοι να τους το αναγνωρίσουμε. Κακό πράγμα στη Στέγη δεν θα δεις, κακό από άποψη προσανατολισμού εννοώ αν με καταλαβαίνετε και όχι αν αξίζει μία παράσταση ή αν αποδειχθεί στο τέλος μέτρια. Τους Rimini Protokoll θα καλέσει π.χ. αυτό μετράει και όχι αν η τρέχουσα παράστασή τους θα βγει καλή.  

 

Αυτό όμως δεν αναιρεί την κατάσταση πολιορκίας στην πολιτιστική και δημοσιογραφική αγορά. Μικρά καταστήματα που δραστηριοποιούνται στον πολιτισμό δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τη Στέγη σε συναυλίες και παραστάσεις. Ούτε την οικονομική δυνατότητα έχουν, ούτε καν την ανάλογη προβολή μπορούν να κερδίσουν. Πληρωμένη ή μη, με διαφημίσεις εννοώ ή με δημοσιογραφικά κείμενα. Διότι δεν είναι μόνο η δαπάνη για διαφήμιση που σφραγίζει στόματα στα χρεοκοπημένα ΜΜΕ. Είναι, επίσης και το πλήθος των καλών παραστάσεων που φιλοξενεί η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Κι ένα δημοσιογραφικό μέσο που σέβεται τον εαυτό του είναι υποχρεωμένο να τις καλύψει. Κι έτσι πρέπει. Είναι η... δικτατορία που σας λέω πιο πριν, άλλης μορφής φυσικά, καθόλα νόμιμη και ειρηνική. Όποιος μπορεί ας τους ανταγωνιστεί. 

 

Ποιος θίασος είχε τη δυνατότητα στην Επίδαυρο το καλοκαίρι να ανταγωνιστεί τη διαφημιστική επέλαση που έκανε η Στέγη με τους Όρνιθες; Όταν δύο μήνες πριν έπαιζαν ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, εφημερίδες, στάσεις λεωφορείων, αφίσες, promoted facebook κι ένα σωρό ακόμα μόνο για τους Όρνιθες, τι τύχη να έχει ένας άλλος «φτωχός» θίασος; Μέχρι και τα δέντρα στο δρόμο Κορίνθου-Επιδαύρου ήταν γεμάτα με αφίσες από τους Όρνιθες και μάλιστα δύο μήνες πριν.

Απαγορεύεται να «ορμήξει» διαφημιστικά κάποιος, θα μου πείτε; Όσο θέλει και όπως θέλει; Όχι φυσικά. Μήπως είναι όμως η δικτατορία που σας λέω παραπάνω; 

 

Και κάπως έτσι κατευθύνεται και ο πολιτισμός μας. Αν λόγου χάριν η Στέγη χρηματοδοτεί το Εθνικό Θέατρο θα έχει εμμέσως και λόγο επί του ρεπερτορίου του. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και με το Θέατρο Τεχνης. Όχι πως θα τους πει κάτι, δεν το πιστεύω πως θα το έκανε. Δεν χρειάζεται άλλωστε. Αλλά πόσο πιθανό το βλέπετε εσείς οι διοικήσεις των συγκεκριμένων θεάτρων να το είχαν στο νου τους από μόνες τους;

 

Από την άλλη είναι κακό να διοργανώνει φθηνές συναυλίες η Στέγη, με φθηνό εισιτήριο εννοώ; Ή και δωρεάν συναυλίες όπως κάνει εσχάτως το άλλο ίδρυμα, το Σταύρος Νιάρχος λίγο πιο κάτω στη Συγγρού; Εδώ χωράει τεράστια συζήτηση. Κακό για τον κόσμο δεν είναι να βλέπει με λίγα χρήματα ή και χωρίς χρήματα συναυλίες και παραστάσεις. Βραχυπρόθεσμα όμως. Γιατί σε βάθος χρόνου είναι πολύ κακό. Όταν πια θα έχουν βάλει λουκέτο οι promoters μια και δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν τον αθέμιτο ανταγωνισμό του «δωρεάν», να δούμε τι συναυλίες θα βλέπουμε και από ποιους πια. 

Τελικά είναι καλό για τον πολιτισμό που υπάρχουν αυτά τα μεγάλα ιδρύματα; Το πρόσημο είναι θετικό ή αρνητικό; Δεν ξέρω. Αν δεν υπήρχαν πάντως θα είχαμε χάσει αρκετά σπουδαία πράγματα στην Τέχνη, το ομολογώ... Απλώς θα ήθελα στον Πολιτισμό (έστω, σε αυτόν) να υπάρχει  fair play.