Του Δημήτρη Παπαδόπουλου
[email protected]

 

Τα πρώτα είναι ονόματα προγραμμάτων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των playlist των σταθμών και τα δεύτερα είναι εταιρίες που αναλαμβάνουν να «ενημερώσουν» μουσικά τον εκάστοτε Διευθυντή Προγράμματος για τις τελευταίες μουσικές κυκλοφορίες. 

 

Έτσι λοιπόν, ο Διευθυντής Προγράμματος του σταθμού διαλέγει ποια τραγούδια του κάνουν από τις τελευταίες κυκλοφορίες, συμβουλεύεται τον υπεύθυνο Ραδιοφώνου της δισκογραφικής και εντάσσει τα τραγούδια στα προγράμματα. Και αυτά παίζουν, αναλόγως το rotation (τη συχνότητα μετάδοσης ουσιαστικά) μέσα στην ημέρα. Και έτσι στήνεται ένας σταθμός. Δεν υπάρχει πια ανάγκη για πικάπ, CD players, Mini Disk ή ο,τιδήποτε άλλο δίνει τη δυνατότητα στον παραγωγό να εντάξει στην εκπομπή του τη δική του μουσική. Να είναι καλά ο DJ Pentium.

 

Οργανωμένο και τεχνολογικά άρτιο ακούγεται ε; Ας δούμε όμως τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην ποιότητα και την αισθητική του ραδιοφώνου γενικότερα. Βάζω στοίχημα πως από τους 100 παραγωγούς του αθηναϊκού ραδιοφώνου, αν καταργηθεί το playlist, δε θα μπορέσουν να επιλέξουν τη μουσική της εκπομπής τους, πάνω από 20. Και αυτό γιατί οι 20 ΕΙΝΑΙ παραγωγοί, και οι υπόλοιποι 80 είναι είτε σελεμπριτάκια της αρπαχτής, είτε wannabe star, ή έχουν κάποιο γνωστό σε ένα σταθμό και «χωθήκανε» να καλύψουν ένα κενό (αφού έτσι κι αλλιώς η παρουσία τους είναι ακίνδυνη). Οι λίγοι σταθμοί που ΔΕΝ παίζουν playlist, έχουν και τους πιο φανατικούς ακροατές (Pepper 96.6, Εν Λευκώ 87.7, Best 92.6 κλπ), γιατί είναι ραδιόφωνα από ανθρώπους προς ανθρώπους. Και οι άνθρωποι που βρίσκονται στο studio τυχαίνει να επενδύουν σε χρόνο και χρήμα για να ενημερωθούν μουσικά (γι' αυτό και δεν δέχονται να κάνουν εκπομπή με χαμηλό μισθό, δεν είναι «ψωνισμένοι», είναι απλά εργατικοί). Εμπορικά, αυτοί οι σταθμοί, κάνουν τους υψηλότερους τζίρους.

 

Ακόμα και μέσα στους hardcore playlist σταθμούς, αυτοί που ξεχώρισαν ήταν εκείνοι που του γυρνούσαν την πλάτη και παίζανε μόνοι τους. Τρανό παράδειγμα ο Νίκος Γκαραβέλας στον Galaxy 92 που έκανε τις υψηλότερες ακροαματικότητες όλου του σταθμού τη δεκαετία του 90. Όπου υπάρχει ελευθερία, υπάρχει και αποτέλεσμα.

 

Ο DJ Pentium έγινε πολύ καλή δικαιολογία για να χαθούν και θέσεις εργασίας, μια που πλέον τη νύχτα δε χρειάζεται να απασχοληθεί ούτε παραγωγός, ούτε ηχολήπτης. Τσάμπα πρόγραμμα! Και η δικαιολογία των ιθυνόντων των σταθμών, κλασσική: «έλα μωρέ, σιγά, ποιος ακούει τέτοια ώρα; Ίσα ίσα που θέλουν να ακούνε μουσική». Γι' αυτό οι σταθμοί που έχουν ζωντανό πρόγραμμα (πχ Real 97.8) το βράδυ σαρώνουν στις ακροαματικότητες. 

 

Δυστυχώς, όπως ισχύει γενικότερα με το επιχειρείν στην Ελλάδα, η μετριότητα καλά κρατεί. Δε μας απασχολεί αν ένα τραγούδι είναι μέτριο ή κακό (όπως είναι κακό τραγούδι για παράδειγμα το «Hello» της Adele), θα το «λιώσουμε» επειδή το παίζουν και οι άλλοι. Δεν τολμάμε να προτείνουμε τραγούδια γιατί αφενός αυτό κοστίζει σε επένδυση για άνθρωπο που ξέρει από μουσική και ψάχνεται και αφετέρου «άσε τους άλλους να το κάνουν, και μετά το παίζουμε κι εμείς». Και όσοι playlist σταθμοί τολμάνε να προτείνουν τραγούδια, δεν ξέρουν πότε να σταματήσουν. Και αυτό γιατί δεν έχουν παραγωγούς. Κάντε μόνοι σας το τεστ, και προσπαθήστε να θυμηθείτε 5 παραγωγούς ενός σταθμού που παίζει playlist. Και μετά προσπαθήστε να θυμηθείτε 5 παραγωγούς του παλιού ΚΛΙΚ ή του Best, θα καταλάβετε τι εννοώ.

 

Το πιο διαδεδομένο πρόγραμμα παραγωγής playlist είναι το Powergold, τα κάνει όλα μόνο του. Το μόνο που έχει να κάνει ο υπεύθυνος είναι να περάσει τη λίστα στον player.

 

Πολλοί σταθμοί κάνουν και έρευνα, σχετικά με το ποια τραγούδια θα μεταδώσουν. Η εταιρία που αναλαμβάνει την έρευνα, συγκεντρώνει 100 άτομα, και τους βάζει στα ακουστικά τα υποψήφια τραγούδια. Αν αφήσουν την ένταση των ακουστικών σταθερή, το τραγούδι το ξέρουν, αλλά δεν ενθουσιάστηκαν. Αν το χαμηλώσουν, δεν το ξέρουν ή δεν τους αρέσει. Αν το δυναμώσουν, τους αρέσει πολύ. Κι έτσι αποφασίζεται ποια τραγούδια θα μεταδοθούν. Ποιος όμως διαλέγει τα τραγούδια εξ’ αρχής; Μήπως η όλη διαδικασία χωλαίνει από τη γέννησή της;

 

Το playlist βοηθάει στην παραγωγή συγκεκριμένου είδους εκπομπών όπου ο showman δηλώνει αδυναμία να ασχοληθεί με τη μουσική της εκπομπής του και παράγει ένα πρόγραμμα κυρίως ψυχαγωγίας και λόγου (όπως είναι εδώ και πολλά πολλά χρόνια ο Howard Stern στις ΗΠΑ, όπως είναι οι δημοσιογράφοι του Real). Το να επιβάλλεις playlist σε μουσικό σταθμό, δηλώνει πως οι παραγωγοί του αδυνατούν να επιλέξουν τη μουσική (τότε γιατί είναι εκεί;). Είναι τελείως άκυρο. Αλλά η πρόσληψη παραγωγών σημαίνει κόστος. Και απαιτεί εμπιστοσύνη. Και από την πλευρά του παραγωγού σημαίνει μελέτη, σκληρή δουλειά, και όχι χαβαλέ και ασχετοσύνη.

 

Είμαι βέβαιος πως ίσως σε μερικούς έδωσα την εντύπωση του «παλιομοδίτη», του τεχνοφοβικού. Αντιθέτως, είμαι 100% υπέρ της τεχνολογίας, αλλά σαν βοηθητικό μέσο και όχι ως πανάκεια.