Η Λίνα Μενδώνη έδωσε συνέντευξη στο iefimerida κι εμείς προσπαθούμε ακόμα να καταλάβουμε γιατί έδωσε συνέντευξη...
03 Μαΐου 2020Της Ναταλί Χατζηαντωνίου
Η γνωστή φράση που αποδίδεται στη Μαρία Αντουανέττα, μας ήρθε συνειρμικά, όταν διαβάσαμε τα όσα εξήγγειλε σε συνέντευξη της (!) η υπουργός Λίνα Μενδώνη ως μέτρα στήριξης των εργαζομένων στον χώρο του Πολιτισμού, αναμένοντας πάντως για όλα την πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού
«Η Λίνα Μενδώνη αποκαλύπτει στο iefimerida βήμα-βήμα το σχέδιο υποστήριξης των καλλιτεχνών» κι εμείς διαβάσαμε την συνέντευξη της υπουργού Πολιτισμού και βήμα-βήμα κάνουμε μερικές παρατηρήσεις:
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι Σάββατο πρωί έσκασε με θόρυβο στα social media το κύμα «Support At Workers», Σάββατο μεσημέρι δόθηκε αυτή η συνέντευξη στην Κατερίνα Ανέστη και Κυριακή πρωί ήταν κιόλας αναρτημένη. Αν η κυρία Μενδώνη είχε τόση σπουδή αλλά και τόσα σχέδια στήριξης των καλλιτεχνών γιατί δεν εξέδωσε μία εμπεριστατωμένη ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου της; Είναι δυνατόν να γνωστοποιούνται σχέδια που αφορούν έναν τόσο δυναμικό, καλειδοσκοπικό και πολυάριθμο χώρο από μία ιστοσελίδα δια μία συνέντευξης; (Ε, αυτό λέγεται «πάσα με δίκτυ ασφαλείας»)
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι από τις 3.500 λέξεις της συνέντευξης απουσιάζει εντελώς η οποιαδήποτε αναφορά σε δύο πολύ οργανικούς, δραστήριους χώρους του σύγχρονου Πολιτισμού στην Ελλάδα…
Ο χώρος της Μουσικής (κι αυτό όσο σύμφωνα με πληροφορίες μας ακόμα και τώρα η υπουργός επικαλείται νομικά προσκόμματα ως προς τη διανομή στους δημιουργούς χρημάτων που τους ανήκουν από τα πνευματικά τους δικαιώματα, ενώ δεν έχει ούτε μία πρόταση για τον κατεξοχήν πληττόμενο χώρο των συναυλιών και των μουσικών σκηνών που απασχολούν χιλιάδες κόσμο).
Και ο χώρος του Βιβλίου (διότι η επαναλειτουργία των βιβλιοπωλείων δεν είναι δική της απόφαση αλλά και δεν είναι παρά η κορυφή ενός γιγαντιαίου παγόβουνου που από τους συγγραφείς και τους εκδότες έως τους μεταφραστές αντιμετώπιζε καίρια ζητήματα επιβίωσης και προ κορονοϊου).
Τελικά; (Ε ας τα βρουν οι φορείς αυτών των χώρων με τον εσώτερο εαυτό τους όπως συμβούλεψαν λίγο-πολύ οι κ.Σαββόπουλος και Ράμφος. Εν ανάγκη, ας ξεκινήσουν γιόγκα)
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι η υπουργός στη συνέντευξη αποκαλύπτει ότι αυτή θα είναι η κρίσιμη εβδομάδα που α) η ειδική επιτροπή του υπουργείου Υγείας θα παραδώσει τις οδηγίες που επεξεργάστηκε ειδικά για τις μοναδικές συνθήκες του Πολιτισμού, β) θα ακολουθήσει σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό. Δηλαδή από τις 26 Φεβρουαρίου που καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα έπρεπε να μεσολαβήσουν 67 μέρες κι ένας χώρος ολόκληρος με πολλές επαγγελματικές υποκατηγορίες ν ανεβεί στα κάγκελα σύσσωμος για να αντιληφθεί και η κυβέρνηση και το ΥΠΠΟ το πρόβλημα; (Ε πάνε αργά γιατί βιάζονται)
*** Αξιοσημείωτο είναι το πώς «αδειάζει» η υπουργός Πολιτισμού τους υφυπουργούς όταν της επισημαίνεται από τη δημοσιογράφο ότι «Πολλοί καλλιτέχνες μου είπαν ότι αμέσως μετά το διάγγελμα του Πρωθυπουργού όπου αναφέρθηκε σε φεστιβάλ και συναυλίες, περίμεναν να ακούσουν και την υπουργό Πολιτισμού ή έστω κάποιον εκπρόσωπο του Υπουργείου Πολιτισμού να τους απευθύνεται». Λέει λοιπόν η κα Μενδώνη: «Έφτασε και σε μένα ένα παράπονο -και όχι μόνο από τους καλλιτέχνες- γιατί είπε ο υφυπουργός Ανάπτυξης πότε θα ανοίξουν τα θερινά σινεμά και οι αρχαιολογικοί χώροι. Σωστά διατυπώθηκε αυτό το παράπονο, επαναλαμβάνω όμως ότι αυτή ήταν μια ενημέρωση τεχνικού τύπου. Ο Πολιτισμός είναι βέβαιο ότι έχει τεχνοκρατικές πτυχές και παραμέτρους, αλλά δεν πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε μόνο έτσι. Από την συγκεκριμένη συνέντευξη λοιπόν, ναι, έλειψε ο Πολιτισμός, αλλά ίσως και καλώς έλειψε». Λέει επίσης, κυρίως: «ο Πολιτισμός θέλει ένα δικό του διακριτό βήμα που θα μιλήσεις σε μια διαφορετική γλώσσα. Ασφαλώς θα περιέχει τα τεχνοκρατικά θέματα, αλλά πρέπει να έχει ανθρωπιστικές αξίες και συναίσθημα. Ο υφυπουργός Ανάπτυξης που μίλησε για τα σινεμά τα ανέφερε ως επιχειρήσεις. Ο υφυπουργός που αναφέρθηκε στους αρχαιολογικούς χώρους είναι αρμόδιος για το συντονισμό της κυβέρνησης (..)», Η ίδια λοιπόν γιατί δεν έχει δώσει ως τώρα μία online συνέντευξη Τύπου εφόλης της ύλης να ενημερώσει εμπεριστατωμένα για όλα αυτά, προτού τα παράπονα γίνουν θυελλα; (Ε πρόλαβε το iefimerida που έχει φαίνεται καλύτερα αντανακλαστικά από το γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟ)
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι η υπουργός αναγνωρίζοντας ότι ο Πολιτισμός είναι ένας κατεξοχήν δύσκολος τομέας λέει για πρώτη φορά ότι «είναι μάλλον απλό να πεις ότι ένα θέατρο δεν θα λειτουργήσει πλήρως, αλλά στο 30%, στο 40% ή στο 60%. Εκεί ξέρεις: Έχεις τις θέσεις σου, θα αφήσεις τα κενά σου ή σειρά παρά σειρά στο οριζόντιο επίπεδο. Θα κρατήσεις στη σειρά εισιτηρίων την απόσταση δύο μέτρων, ανά άτομο. Μπορεί να είναι μακρά η ουρά, αλλά το αντιμετωπίζεις. Όμως μπορείς να αποφασίσεις αμέσως και χωρίς σκέψη, πώς μπορεί να γίνει μια πρόβα που απαιτεί σωματική επαφή; Πώς μπορείς να πεις αμέσως "α! αυτοί θα παίζουν πάντα με μάσκα"; Αυτό δεν μπορεί να γίνει πάντα. Μπορεί να διαφωνήσει ο σκηνοθέτης ή να αλλοιώνεται η φωνή του καλλιτέχνη. Στις ορχήστρες τα πνευστά πώς θα παίξουν;». Αυτοί οι προβληματισμοί αναπτύσσονται τώρα όταν α) είναι γνωστό ότι από τους 6.000 ηθοποιούς του ΣΕΗ, μόνο οι 1000 δικαιούνταν το επίδομα των 800 ευρώ και β) ότι από τις 9 Απριλίου η κα Ευαγγελάτου έχει ανακοινώσει το πρόγραμμα του φεστιβάλ. Δεν όφειλε η τελευταία γνωρίζοντας την κατάσταση να έχει αναζητήσει τόσο καιρό και λύσεις και εναλλακτικό σχέδιο δεδομένου μάλιστα ότι το Φεστιβάλ φέτος επιχορηγήθηκε πιο πλουσιοπάροχα από ποτέ; Και αλήθεια επισημαίνει η υπουργός ότι «για να γίνει μια παράσταση ή μια συναυλία τον Ιούλιο πρέπει να αρχίσεις πρόβες τον Μάιο»; Εμείς ξέρουμε ότι πολλά από τα θεατρικά σχήματα που ανακοινώθηκαν κάνουν πρόβες ήδη από τις αρχές Απριλίου αναζητώντας από μόνα τους λύσεις απόστασης.
Η υπουργός πάντως αποκαλύπτει στη συνέντευξή της ότι μαζί με τον αρμόδιο γενικό γραμματέα, την Κατερίνα Ευαγγελάτου, τον Δημήτρη Λιγνάδη, τον Γιώργο Κουμεντάκη έχουν κάνει «ήδη» μια πρώτη τηλεδιάσκεψη «ώστε να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους στα δεδομένα που θα μας δώσουν οι γιατροί» κι ότι «κάναμε και μια δεύτερη μόνο με το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και έχουμε προγραμματίσει έναν νέο κύκλο τηλεδιασκέψεων αμέσως μόλις έχουμε τα δεδομένα της επιτροπής του υπουργείου Υγείας μέσα στην εβδομάδα». Μα αυτά δεν έπρεπε να γίνονται σταδιακά από τις αρχές Απριλίου και να εξετάζεται παράλληλα ένα plan b; (Ε πάνε αργά γιατί βιάζονται, ν.2)
*** Αξιοσημείωτα είναι τα όσα λέει αλλά και τα όσα δε λέει η υπουργός για τον χώρο του Κινηματογράφου. Λέει καταρχάς ότι «ταινίες μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ και animation έχουν μέσα στο αυτό το πακέτο έναν προϋπολογισμό 2,8 εκατομμυρίων ευρώ, με τα οποία το υπουργείο επιχορηγεί το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου για νέες παραγωγές με βάση την προκήρυξη που έχει ήδη βγει». Το δελτίο Τύπου που είχε σταλεί στις 13/4 έλεγε όμως ότι «ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα ύψους 1.800.000 ευρώ ανακοίνωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού για την ενίσχυση της κινηματογραφικής κοινότητας». (Ε, ένα εκατομμύριο πάνω, ένα κάτω, δεν έγινε και τίποτα).
*** Δε λέει όμως ότι α) η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ με την υποστήριξη και άλλων σωματείων έστειλε επιστολή στον νέο Γενικό Διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Παντελή Μητρόπουλο απευθύνοντας έκκληση να δοθεί παράταση κατά 6 επιπλέον μήνες (φτάνοντας δλδ. το 12μηνο συνολικά) στο πρόγραμμα επιδότησης με το σκεπτικό ότι είναι αδύνατον να γίνει η παραγωγή και τα γυρίσματα ενός ολοκληρωμένη ντοκιμαντέρ μέσα σ ένα εξάμηνο, αλλά το αίτημα απορρίφθηκε. Β) ότι η Ένωση Σκηνοθετών Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ) έχει ζητήσει από το ΥΠΠΟ να μην εξαιρεθούν από το πρόγραμμα επιδότησης οι ταινίες μεγάλου μήκους διαβεβαιώνοντας ότι υπάρχουν λύσεις για την πραγματοποίηση των γυρισμάτων με υγειονομική ασφάλεια. Ουδέποτε έλαβε απάντηση. Γ) ότι όλα τα μεγάλα σωματεία του χώρου πρότειναν να υπάρξει, χωρίς κανέναν φραγμό, στήριξη σε όσους δηλώνουν επισήμως στο TAXIS επαγγελματική ενασχόληση σχετική με το σινεμά. Ουδέποτε έλαβαν απάντηση. (Ε η σιωπή της προς απάντησίν τους)
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι η κα Μενδωνη επικαλείται ως εν δυνάμει πηγή επιδότησης καλλιτεχνικών σχεδίων το Εrasmus. «μαλώνοντας» εμμέσως τους καλλιτέχνες που δεν το γνωρίζουν: «Αυτό που δεν έχουν συνειδητοποιήσει στην Ελλάδα οι καλλιτέχνες είναι ότι πλέον υπάρχουν οι δυνατότητες του Εrasmus. Στην Ελλάδα θεωρούμε ότι απευθύνεται μόνο σε φοιτητές. Το τρέχον Erasmus έχει ένα πολύ σημαντικό ποσό για την κινητικότητα των καλλιτεχνών». Σε μια όσο δύσκολη εποχή δεν ήταν δουλειά του ΥΠΠΟ να τους ενημερώσει γι αυτό επισήμως και όχι δια της συνέντευξης στο iefimerida; (Ε ας ενημερώνονταν κι αυτοί οι καλλιτέχνες. Δε τους φτάνει όλη μέρα που διαλογίζονται;)
*** Αξιοσημείωτο είναι ότι η κα Μενδωνη επιχειρεί να εξισώσει την οργή των Ελλήνων καλλιτεχνών με αυτή των συναδέλφων τους σ΄ όλη την Ευρώπη. Λέει μάλιστα ότι «αν δείτε τις επιστολές των καλλιτεχνών στις ευρωπαϊκές χώρες, έχουν τα ίδια αιτήματα με τους Έλληνες. Διάβαζα χθες στη Μοnde την αντίστοιχη των Γάλλων…». Δε λέει βέβαια ότι τα υπουργεία Πολιτισμού σ’ όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν εδώ κι ένα μήνα εντυπωσιακά προγράμματα στήριξης με αρκετά εκατομμύρια ευρώ ανά καλλιτεχνικό τομέα, με χαμηλότοκα δάνεια, με δημιουργία ταμείων στήριξης κλπ. (Ε τι Λοζάνη, τι Κοζάνη)
Που καταλήγουμε; Ότι «ο Πολιτισμός έχει εξαιρετικά πολλές υποπεριπτώσεις συμβάσεων και απασχόλησης εργαζομένων, παγκοσμίως. …Υποπεριπτώσεις που δεν έχουν άλλα επαγγέλματα στην ελεύθερη αγορά. Χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση». Οτι μέσα στην εβδομάδα αναμένεται η απόφαση της επιτροπής του υπουργείου Υγείας, των αρμόδιων γιατρών και λοιμωξιολόγων που επεξεργάζονται τα δεδομένα για τον Πολιτισμό. Οτι μετά «με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού θα συγκληθεί Διυπουργική Επιτροπή με τους Υπουργούς Οικονομικών, Εργασίας, Ανάπτυξης και εμένα, ώστε να δούμε όλο το υποστηρικτικό μέρος». Και ότι «τα θέματα που θέτουν οι καλλιτέχνες αντιμετωπίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας».
Όμως: Είναι πρωταρχική δουλειά του υπουργού Πολιτισμού να έχει μελετήσει τις υποπεριπτώσεις συμβάσεων και απασχόλησης εργαζομένων σε μια χώρα που ο Πολιτισμός της έτσι κινείται κατά κύριο λόγο . Είναι πρωταρχική δουλειά του υπουργού Πολιτισμού να έχει ένα σχέδιο και να μην περιμένει την «πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού». Είναι πρωταρχική δουλειά του υπουργού Πολιτισμού να συναντά όσο το δυνατόν περισσότερους εκπροσώπους των κλάδων, να ακούει τις προτάσεις τους, να ενημερώνεται και να τους ενημερώνει. Είναι πρωταρχική δουλειά του υπουργού Πολιτισμού να ξέρει ότι «τα θέματα που θέτουν οι καλλιτέχνες» δεν έχουν αντιμετωπιστεί στο ελάχιστο από κανέναν συναρμόδιο υπουργό.
Να λοιπόν και το πιο αξιοσημείωτο: Στις 3.500 λέξεις αυτής της συνέντευξης δεν υπάρχει τίποτα άμεσα πραγματοποιήσιμο και τίποτα απτό. Σε γενικές γραμμές αναφέρονται μία σειρά από «ΘΑ» που αφορούν σε συναντήσεις, σε εξαγγελίες του πρωθυπουργού και σε βήματα που θα γίνουν τους επόμενους μήνες. Έχουν κι αυτά τη σημασία τους γιατί δεν μπορεί κάποιος να ξέρει εκ των προτέρων την πορεία της επιδημίας. Οφείλει όμως ο υπουργός και το επιτελείο του και να εκπονεί εναλλακτικά σενάρια και να αναζητά άμεσα λύση.. Διότι όσο περνά ο χρόνος πώς θα ζουν τα 4/5 των εργαζόμενων στον σύγχρονο πολιτισμό που δεν έτυχαν ως τώρα καμίας υποστήριξης; (Ε ας φάνε παντεσπάνι).