Γιατί βγήκαν ξανά στους δρόμους οι καλλιτέχνες με το προεδρικό διάταγμα του Βορίδη.
28 Δεκεμβρίου 2022
Της Μαργαρίτας Συγγενιώτου
Q: Τι είναι το ΠΔ 85/2022 και ποιους αφορά;
Α: Το ΠΔ 85/2022 είναι ένα Προεδρικό Διάταγμα που υπογράφεται από τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Βορίδη, την Υπουργό Παιδείας κ. Κεραμέως και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Σακελλαροπούλου και ορίζει την επαγγελματική βαθμίδα σε περισσότερες από 500 ειδικότητες. Αυτό είναι χρήσιμο για την δημόσια διοίκηση γιατί από την επαγγελματική βαθμίδα που ανήκει ένας εργαζόμενος προκύπτει μία σειρά δικαιωμάτων και, φυσικά, το ύψος του μισθού του. Εν προκειμένω, το ΠΔ ορίζει την εργασιακή κατάταξη των καλλιτεχνών και επηρεάζει άμεσα εκατοντάδες εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα: Δημοτικά ωδεία, δραματικές και σχολές χορού, δημοτικά μουσικά σύνολα, μπάντες κλπ.
Q: Με ποιο κριτήριο γίνεται αυτή η κατάταξη;
Α: Η κατάταξη προκύπτει από το ακαδημαϊκό επίπεδο των σπουδών, αλλά όχι αποκλειστικά. Δηλαδή κάποιος που έχει τελειώσει ΑΕΙ κατατάσσεται οπωσδήποτε στην βαθμίδα ΠΕ, δηλαδή Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα στην αμέσως πιο κάτω βαθμίδα, αυτήν της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ). Αυτή περιλαμβάνει τους αποφοίτους των ΤΕΙ, τα οποία, όμως, έχουν πάψει να υπάρχουν ως τριετείς σχολές από το 2003, όταν μετατράπηκαν σε ΑΤΕΙ. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ακαδημαϊκή βαθμίδα που να κατατάσσει κάποιον αυτόματα στο ΤΕ. Αυτό είναι ένα από τα ζητήματα που καλείται να λύσει το προσοντολόγιο, που ορίζεται με το επίμαχο ΠΔ.
Q: Η κυβέρνηση, όμως, ισχυρίζεται ότι δεν αλλάζει τίποτα στο καθεστώς των καλλιτεχνών. Λέει ψέματα;
Α: Ναι. Με τον νόμο 4352/15, γνωστό και ως Νόμο Σκουρλέτη, οι μουσικοί που εργάζονται στους ΟΤΑ, προσλαμβάνονται υποχρεωτικά σε επίπεδο ΤΕ. Στις δημοτικές δραματικές σχολές και σχολές χορού δεν υπήρχε υποχρεωτικότητα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις προσλαμβάνονταν με τους ίδιους όρους, κυρίως επειδή είχαν ακαδημαϊκή ισοτιμία με ΤΕΙ έως το 2003. Με την ένταξη των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών στην βαθμίδα ΔΕ, δηλαδή αποφοίτων λυκείου, καταργείται ο νόμος Σκουρλέτη και οι εργαζόμενοι καλλιτέχνες θα δουν μεγάλη μισθολογική μείωση, αφού πλέον θα αμείβονται ως ανειδίκευτοι εργάτες.
Q: Μα η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν θα επηρεάσει τους ήδη υπηρετούντες.
Α: Αυτό δεν προκύπτει από πουθενά, είναι απλώς ο λόγος της κυβέρνησης. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, όμως, ακόμα κι αν δεν επηρεάσει τους μόνιμους υπαλλήλους ΟΤΑ, θα επηρεάσει τους συμβασιούχους. Για να το πούμε απλά, ο καθηγητής του παιδιού σας στο δημοτικό ωδείο, ο οποίος εργάζεται με 9μηνη σύμβαση και διορίζεται κάθε χρόνο με διαγωνισμό, αυτή τη στιγμή εργάζεται με τον μισθό του αποφοίτου ΤΕΙ, ενώ από τον Σεπτέμβρη θα εργάζεται ως ανειδίκευτος εργάτης.
Q: Τότε γιατί ο κ. Γιατρομανωλάκης δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία μεταβολή στα πτυχία των καλλιτεχνών;
Α: Η καλή εκδοχή είναι ότι δεν έχει επαρκή ενημέρωση. Ο κ. Γιατρομανωλάκης μπερδεύει την ακαδημαϊκή διαβάθμιση, στην οποία πραγματικά δεν άλλαξε κάτι, με την επαγγελματική, στην οποία όπως εξηγήσαμε υπήρξε υποβάθμιση σε ΔΕ από ΤΕ. Αν και είναι ανησυχητικό ο καθ’ ύλην αρμόδιος να μην αντιλαμβάνεται αυτές τις διαφορές, η εκδοχή αυτή είναι καλύτερη από την δεύτερη, δηλαδή ότι απλώς λέει ψέματα.
Q: Δηλαδή θα μπορούσε το ΠΔ να δίνει άλλη κατάταξη στους καλλιτέχνες με το υπάρχον ακαδημαϊκό καθεστώς;
Α: Φυσικά. Αυτή, άλλωστε, είναι και η αξία του ΠΔ, να λύνει θέματα που βρίσκονται σε «γκρίζες» ζώνες. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Αντίστοιχης με αυτής της κ. Κεραμέως όταν έδωσε επαγγελματικό επίπεδο ΠΕ στα κολέγια, ενώ δεν έχουν το αντίστοιχο ακαδημαϊκό επίπεδο.
Q: Γιατί, όμως, θεωρείτε ότι οι καλλιτεχνικές σχολές αξίζουν κατάταξη ΤΕ; Τι περισσότερο έχουν από τα ΙΕΚ;
Α: Οι καλλιτεχνικές σχολές βρίσκονται υπό την στενή εποπτεία του ΥΠΠΟ. Αυτό εγκρίνει τους διορισμούς καθηγητών και καλλιτεχνικών διευθυντών, ορίζει τα προγράμματα σπουδών τους, ορίζει τις επιτροπές στις εξετάσεις τους και στο τέλος υπογράφει τα διπλώματά τους. Ούτε τα ΙΕΚ, ούτε τα κολέγια έχουν αυτό το βαθμό εποπτείας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό όταν μιλάμε για ιδιωτικές επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος.
Q: Κάποιοι λένε, όμως, ότι δεν είναι όλες οι καλλιτεχνικές σχολές το ίδιο καλές.
Α: Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά αυτό υπάγεται στην αρμοδιότητα του ΥΠΠΟ. Αν το πλαίσιο που έχει φτιάξει δεν εξασφαλίζει το επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η λύση είναι να βελτιώσει το πλαίσιο, όχι να υποβαθμίσει εργασιακά τα πτυχία που το ίδιο υπογράφει.
Q: Δεν είναι λίγο υπερβολική, όμως, η αντίδραση για κάτι που αφορά μερικές εκατοντάδες εργαζόμενους;
Α: Πρώτα πρώτα δεν αφορά μόνο μερικές εκατοντάδες εργαζόμενους. Όταν το κράτος επίσημα κατατάσσει έναν κλάδο κάπου, αυτό παράγει αποτελέσματα σε όλο το εργασιακό τοπίο, αφού επηρεάζει και τον κατώτατο μισθό. Υπάρχει, όμως, ένα τεράστιο ηθικό θέμα. Από την πανδημία κιόλας, η κυβέρνηση αυτή προσπαθεί να απαξιώσει τους εργαζόμενους στον Πολιτισμό ως προς την επαγγελματική τους ιδιότητα. Έκλεισε τους χώρους εργασίας τους για δύο χρόνια και κάποια πενιχρή αποζημίωση που τους έδωσε, υποχρεώθηκε να το κάνει μετά από μαζικούς αγώνες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει τρία χρόνια τους εργαζόμενους στον Πολιτισμό, στο δρόμο. Απαξιώνοντάς τους ως εργαζόμενους, λέγοντας ότι αυτοί είναι κάτι περίεργοι χομπίστες, επιχειρεί να τους ελέγξει. Γιατί έχουν αποδείξει σε πολλές περιπτώσεις ότι δεν κρατάνε το στόμα τους κλειστό.
Q: Τελικά ποιος ωφελείται από όλο αυτό;
Α: Οι καλλιτεχνικές σχολές είναι επί δεκαετίες ο βασικός φορέας καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Στη συνείδηση της κοινωνίας το να σπουδάσεις στο Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης, το Ωδείο Αθηνών, την Κρατική Σχολή Ορχηστρικής Τέχνης, στην σχολή Σταυράκου είναι πολύ σημαντικό, λόγω του τεράστιου πολιτιστικού φορτίου που έχουν συσσωρεύσει αυτές οι σχολές, έχοντας εκπαιδεύσει τους σημαντικότερους καλλιτέχνες που έχει βγάλει αυτός ο τόπος. Αυτός είναι ο λόγος που τα κολέγια δεν έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στην αγορά των καλλιτεχνικών σπουδών, παρά τις προσπάθειές τους. Τώρα ελπίζουν μέσω αυτής της υποβάθμισης να τα καταφέρουν. Δεν είναι τυχαίο που πριν ακόμα στεγνώσει το μελάνι στο ΠΔ, κάποια κολέγια διαφημίζουν την ίδρυση τμημάτων καλλιτεχνικών σπουδών. Είναι, όμως, κι ένα δώρο προς τα ΙΕΚ των οποίων πλέον οι απόφοιτοι εξισώνονται με τους αποφοίτους καλλιτεχνικών σχολών.
