Ακολουθήστε μας στο Google news
Το Σάββατο (11/2) βρέθηκα στο θέατρο «Αργώ», στο Μεταξουργείο, όπου παρακολούθησα το Duende, τη μουσική παράσταση της Ελένης Πέτα και του Παναγιώτη Μάργαρη. Μπορείτε να δείτε τι έγραψα εδώ στο e-tetRadio, για την παράσταση αυτή. Εντυπωσιάστηκα τόσο, που αναζήτησα την Ελένη Πέτα, προκειμένου να μάθω περισσότερα για το όλο εγχείρημα. Δεν δυσκολεύτηκα να τη βρω. Ανταποκρίθηκε ευγενέστατα στο αίτημά μου για μία συνέντευξη. Ευχαριστήθηκα ιδιαιτέρως την κουβέντα με την Ελένη, μια τραγουδίστρια μια μουσικό καλύτερα κατασταλλαγμένη, συγκροτημένη και αξιόλογη. Ιδού λοιπόν η συζήτησή μας.
Πώς είναι να έρχεσαι "αντιμέτωπη" με το κοινό με μόνο όπλο τη φωνή; Χωρίς μικρόφωνα, χωρίς ορχήστρα... Τι είναι αυτό που σας ώθησε να πάρετε αυτή την απόφαση;
Και για μένα είναι κάτι πρωτόγνωρο. Το δοκιμάσαμε το καλοκαίρι σε μια συναυλία που κάναμε, ανοιχτή, στο λόφο του Στράνη στη Ζάκυνθο, σε μια πάρα πολύ όμορφη και μυσταγωγική ατμόσφαιρα που είχαμε δημιουργήσει και αυτό ήταν και η αρχή. Πιστεύω ότι ταιριάζει πάρα πολύ στο Duende. Κι επειδή δεν έχουμε ορχήστρα, αλλά είναι μόνο μια κιθάρα και μια φωνή, νομίζω ότι οι συνθήκες βοηθούν πάρα πολύ. Βέβαια, τεχνικά πρέπει να μπορείς να το υποστηρίξεις, δεν είναι απλό. Μερικά από τα τραγούδια που παίζουμε στο Duende είναι πάρα πολύ δύσκολα, αλλά είναι πράγματα που με ευχαριστούν πάρα πολύ όταν τα λέω κι έτσι βγαίνουν μέσα από την ψυχή μου. Επειδή κιόλας παίζουμε μόνο μία φορά την εβδομάδα κάθε Σάββατο μπορώ να ανταπεξέλθω. Σίγουρα, εάν ήταν σε καθημερινή βάση, θα ήταν και πιο δύσκολο.
Τα τραγούδια του προγράμματος ποιος τα διαλέγει; Τα διαλέγετε μαζί;
Μαζί τα διαλέγουμε με τον Παναγιώτη. Συνεργαζόμαστε δύο χρόνια περίπου και έχουμε παίξει πάρα πολύ και κυρίως εκτός Αθηνών. Έχουμε δοκιμάσει το ρεπερτόριο και έχουμε φτάσει σε ένα σημείο, που δεν ξέρω αν το παρατήρησες κι εσύ υπάρχει αυτό το δέσιμο μεταξύ μας, τόσο όσον αφορά στο ρεπερτόριο, όσο και όσον αφορά στη χημεία μας επί σκηνής. Αλλά ό,τι κάνουμε, το κάνουμε από κοινού, μαζί και με τον παραγωγό μας, τον Πάνο Μπάρλο.
Αυτός ο νέος τρόπος παρουσίασης τραγουδιών, ακόμα και από τη δική σου προσωπική δισκογραφία, σε έχει κάνει να σκεφτείς, ίσως, την επανακυκλοφορία τραγουδιών σου με διαφορετική προσέγγιση στην παραγωγή ή την ενορχήστρωση;
Ωραία ιδέα μου έδωσες (γέλια). Σκέφτομαι πάρα πολύ ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, επειδή σαν άνθρωπος έχω την ανάγκη να κάνω πράγματα που πρωτίστως θα «γεμίζουν» εμένα και θα είναι και λίγο εκκεντρικά και λίγο διαφορετικά. Δε μου αρέσει να ακολουθώ την πεπατημένη. Σκεφτόμουν λοιπόν μήπως έκανα μια δουλειά, με ελληνικά τραγούδια καινούργια. Αυτό που με προβληματίζει όμως είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον τα μέσα εκείνα που θα στηρίξουν κάτι τέτοιο. Βλέπω ότι, στις μέρες μας πια, δύσκολα γίνονται ολοκληρωμένες δουλειές.
Ήθελα να σε ρωτήσω και για αυτό. Με το υπάρχον κλίμα στο χώρο της μουσικής και την παραδοσιακή δισκογραφία να καταρρέει...
Έχει καταρρεύσει θες να πεις. Δεν υπάρχει πια δισκογραφία.
Ναι, είμαι ευγενής (γέλια).
Να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Έχει καταρρεύσει. Έχουνε μεταλλαχθεί σε κάτι άλλο πια οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες. Ψάχνουνε κι αυτές από κάπου να κρατηθούνε. Τί γίνεται όμως: εμείς τις δουλειές μας τις πουλάμε στα live. Και πιστεύω πάρα πολύ ότι αξίζει, φεύγοντας από μία παράσταση που σου άρεσε, να πάρεις ένα cd σαν σουβενίρ ας το πούμε έτσι. Να πάρεις, δηλαδή, αυτό που άκουσες για να το έχεις και σαν ηχητικό ντοκουμέντο. Με αυτή τη λογική, τώρα πια, θέλω να κάνω δουλειές. Δεν περιμένω τίποτα πια από τα ραδιόφωνα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που στηρίζουν ένα άλλο είδος μουσικής, που κι αυτό φυτοζωεί. Δεν καταλαβαίνω γιατί το στηρίζουν.
Είναι καλή η απορία σου. Κι εγώ δεν το καταλαβαίνω.
Ναι αλλά επιμένουν. Τι να κάνουμε λοιπόν; Εμείς πρέπει να συνεχίσουμε. Και, προσωπικά, θέλω να κάνω όλο και καλύτερα πράγματα, όλο και πιο πρωτότυπα. Δε με ενδιαφέρει να μπω σε κανένα παιχνίδι, όπως δεν είχα μπει και ποτέ, όλα αυτά τα χρόνια.
Μετά και την φετινή σου εμφάνιση στο Duende πως βλέπεις τον εαυτό σου στον χώρο της μουσικής σε πέντε χρόνια από σήμερα;
Κοίτα, αυτό είναι λίγο μακρυνό. Προσπαθώ να σκέφτομαι το άμεσο μέλλον. Μετά το Duende, που θα συνεχιστεί μέχρι το Πάσχα, θα κάνω ένα διάλειμμα. Δεν θέλω να κάνω τίποτα το καλοκαίρι. Θέλω να κοιτάξω ποιο θα είναι το επόμενο βήμα μου και αυτό θέλει ψυχραιμία και αποστασιοποίηση. Για να σκεφτώ ή να αφήσω τα δεδομένα να έρθουν από μόνα τους. Συνήθως έτσι μου έρχονται τα πράγματα. Δεν τα προκαλώ εγώ ιδιαίτερα, παρόλο που το προσπαθώ. Τα καλύτερα και τα πιο ωραία πράγματα έχουν έρθει στη ζωή μου από μόνα τους, σαν δώρα. Οπότε λέω να δώσω πάλι λίγο χρόνο για να δούμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, από το χειμώνα πια.
Κατάλαβα.
Με προβληματίζει πάρα πολύ και η κατάσταση που υπάρχει στη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Η κατάσταση αυτή δεν βοηθάει καθόλου τα πολιτιστικά δρώμενα.
Ερώτηση τεχνικής φύσεως: έχεις κάνει μαθήματα φωνητικής;
Βέβαια. Από το 1989 που ξεκίνησα να δουλεύω κατευθείαν επαγγελματικά ξεκίνησα και τα μαθήματα φωνητικής, τα οποία συνέχισα για πάρα πολλά χρόνια. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια έκανα συνεχόμενα μαθήματα και τώρα πια διδάσκω. Τα τελευταία τρία χρόνια διδάσκω. Πολύ επιλεκτικά, βέβαια, γιατί προσπαθώ να κρατήσω μια ισορροπία και σε αυτό το κομμάτι. Ασχολούμαι με κάποια παιδιά που αξίζουν σαν άνθρωποι, πάνω από όλα, και μετά σαν φωνές.
Πόσο σημαντικό είναι για έναν τραγουδιστή το να είναι και ο ίδιος μουσικός; Εσύ είσαι μουσικός, από όσο ξέρω παίζεις τσέλο πάρα πολύ καλά. Το έχεις σπουδάσει.
Ναι. Δώδεκα χρόνια στο κρατικό ωδείο. Για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Όχι τόσο για το που σπούδασε, σε ποιο ωδείο και αν έκανε μορφολογία και ιστορία της μουσικής. Αυτά δεν παίζουν και τόσο ρόλο. Όμως, όσο μορφώνεσαι, όσο αποκτάς γνώσεις πάνω στη μουσική, διαμορφώνεται η αισθητική σου και η ματιά σου, η οπτική σου στα πράγματα. Τουλάχιστον εμένα σε αυτό το κομμάτι με βοηθάει πάρα πολύ. Πιστεύω ότι είναι πολύ ωραίο να μιλάς με τους συναδέλφους σου, τους μουσικούς που σε συνοδεύουν, σε αυτή την κοινή γλώσσα που λέγεται μουσική. Γιατί πρέπει να μπορείς να συνεννοηθείς. Όταν θέλεις να ζητήσεις κάτι από έναν μουσικό, πρέπει να ξέρεις τι είναι αυτό που ζητάς. Για να το καταλάβει. Υπάρχει ένας κώδικας,. Όταν δεν τον γνωρίζεις...
... Περιγράφεις το προφιτερόλ σαν τον Γιώργο Κωνσταντίνου στην παλιά ελληνική ταινία.
(γέλια) Ακριβώς. Πολύ εύστοχο αυτό.
Με τα νέα αυτά «εργαλεία», που πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν, όπως το facebook, το twitter, το myspace, έχεις επαφή; Ασχολείσαι;
Τόσο, όσο. Δηλαδή, δεν είμαι πολύ της τεχνολογίας. Έχω τις σελίδες μου στο facebook, δε «μπαίνω» όμως κάθε μέρα. Θα μπορούσα να μη «μπαίνω» και καθόλου, αλλά ξέρω να προσαρμόζομαι στην εποχή μου. Ξέρω ότι είναι ένα σημαντικό μέσο και αυτό, όσον αφορά στη δουλειά. Το facebook με άλλη μορφή δε με ενδιαφέρει καθόλου, αλλά όσον αφορά στη δουλειά, πιστεύω ότι, βοηθάει και αυτό. Δεν είναι ότι τα κάνει όλα, αλλά σίγουρα βοηθάει. Όπως και το να έχεις ένα site βοηθάει. Το ίντερνετ είναι το πιο ισχυρό μέσο στην εποχή μας. Δεν είμαι όμως τρελαμένη με αυτό. Δεν ασχολούμαι πάρα πολύ. Είμαι περισσότερο της παλιάς σχολής.
Γίνεται μεγάλη συζήτηση, που κρατάει πολλά χρόνια και έχει απασχολήσει πολλούς, για η σχέση που έχει (ή πρέπει να έχει) ο βιοπορισμός με την τέχνη. Εσύ βιοπορίζεσαι αποκλειστικά από τη μουσική; Και κατά πόσον ένας καλλιτέχνης, που βιοπορίζεται αποκλειστικά από την τέχνη του, μπορεί να οδηγηθεί σε εκπτώσεις;
Στη δική μου περίπτωση ισχύει το εξής: περπατάω συνεχώς πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί. Ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια που κάνω τα πειράματά μου και τις περίεργες αυτές κινήσεις, που για μένα είναι πιο καλλιτεχνικές. Παλαιότερα, τα χρήματα που έπαιρνα, όταν δούλευα σε μεγάλα μαγαζιά και περισσότερες μέρες την εβδομάδα, αγγίζανε τα όρια του παραλόγου. Ειδικά για εκείνες τις ηλικίες που ήμασταν είκοσι χρονών και παίρναμε πάρα πολλά χρήματα. Τα τελευταία δέκα χρόνια, παρόλο που εγώ ζω από αυτό και δεν υπάρχει κάτι άλλο, δε με έχει σταματήσει από το να πειραματίζομαι με οποιοδήποτε τίμημα, ακόμα και με το να μη μπορώ να βιοποριστώ. Είναι πάρα πολύ δύσκολα, αλλά δε μπορώ να διαννοηθώ να κάνω εκπτώσεις οποιουδήποτε τύπου. Προτιμώ να αλλάξω επάγγελμα. Πιστεύω ότι, όποιος έχει ένα στοιχειώδες ταλέντο και προσπαθεί πάρα πολύ για τη δουλειά του και δίνει την ψυχή του, ανταμοίβεται. Μπορεί να μην ανταμοίβεται σε μόνιμη βάση. Έχω πάρει πολλά από αυτή τη δουλειά και μου έχει πάρει κιόλας. Είναι μια ιδιαίτερη σχέση. Αυτό που θέλω να σου πω είναι ότι το βλέπω σαν χόμπυ, παρόλο που ζω από αυτό. Αυτό είναι το αντιφατικό της υπόθεσης, που ισχύει στην δική μου περίπτωση, αλλά, μέχρι στιγμής, δε μπορώ να πω ότι δε μου έχει βγει σε καλό. Υπάρχουν όμως και κάποιες περίοδοι που είναι πάρα πολύ δύσκολες. Αυτό που κάνουμε με τον Παναγιώτη, για παράδειγμα, είναι μια δική μας παραγωγή. Δεν έχουμε ανθρώπους να μας χρηματοδοτούν. Καταλαβαίνεις ότι αυτό εμπεριέχει ένα ρίσκο. Αν δεν είναι αρκετά τα εισιτήρια, δεν πληρωνόμαστε.
Έχει δωθεί η εντύπωση, στο κοινό, ότι οι επώνυμοι ζούνε άνετα και δεν αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τον απλό κόσμο.
Κάποιοι έχουν την εσφαλμένη εντύπωση είδες που σου είπα ότι το καλοκαίρι δεν θα κάνω τίποτα ότι έχω την άνεση να μην κάνω τίποτα. Δεν είναι έτσι. Προσπαθώ και λειτουργώ έτσι ώστε να δημιουργώ τις προϋποθέσεις για να μπορώ να κάθομαι για κάποιο χρονικό διάστημα. Δεν ήμουνα ποτέ των πολλών. Γιατί παίζει ρόλο και το πως έχεις διαμορφώσει τη ζωή σου και τι θέλεις από αυτήν. Υπάρχει αυτή η εσφαλμένη εντύπωση γιατί υπάρχει και αυτό το πιο λαμπερό κομμάτι του πράγματος, που εκεί πλασάρουν ένα συγκεκριμένο lifestyle, ένα στυλ ντυσίματος και συμπεριφοράς που προσπαθούν, μάλιστα, να το περάσουν και στον κόσμου που παρακολουθεί. Η τέχνη δεν είναι αυτό το πράγμα. Η τέχνη έχει θυσίες, έχει δυσκολίες και μπορεί και ποτέ να μην ανταμοιφθείς για αυτό που κάνεις. Πόσοι καλλιτέχνες όχι μόνο στο χώρο της μουσικής γίνανε μετά θάνατον γνωστοί; Δεν ζούνε λοιπόν όλοι οι καλλιτέχνες μέσα σε αυτό το lifestyle. Εγώ, λοιπόν, έχω διαμορφώσει το δικό μου τρόπο ζωής, έτσι ώστε να έχω μια ποιότητα ζωής, χωρίς να υποχρεώνομαι να κάνω εκπτώσεις και υποχωρήσεις που θα με κάνουν να νιώσω πολύ άσχημα. Το έχω προβλέψει αυτό.
Η Ελένη Πέτα και ο Παναγιώτης Μάργαρης παρουσιάζουν στο "Αργώ" τη μουσική παράσταση "Duende
23 Φεβρουαρίου 2012Το Σάββατο (11/2) βρέθηκα στο θέατρο «Αργώ», στο Μεταξουργείο, όπου παρακολούθησα το Duende, τη μουσική παράσταση της Ελένης Πέτα και του Παναγιώτη Μάργαρη. Μπορείτε να δείτε τι έγραψα εδώ στο e-tetRadio, για την παράσταση αυτή. Εντυπωσιάστηκα τόσο, που αναζήτησα την Ελένη Πέτα, προκειμένου να μάθω περισσότερα για το όλο εγχείρημα. Δεν δυσκολεύτηκα να τη βρω. Ανταποκρίθηκε ευγενέστατα στο αίτημά μου για μία συνέντευξη. Ευχαριστήθηκα ιδιαιτέρως την κουβέντα με την Ελένη, μια τραγουδίστρια μια μουσικό καλύτερα κατασταλλαγμένη, συγκροτημένη και αξιόλογη. Ιδού λοιπόν η συζήτησή μας.
Πώς είναι να έρχεσαι "αντιμέτωπη" με το κοινό με μόνο όπλο τη φωνή; Χωρίς μικρόφωνα, χωρίς ορχήστρα... Τι είναι αυτό που σας ώθησε να πάρετε αυτή την απόφαση;
Και για μένα είναι κάτι πρωτόγνωρο. Το δοκιμάσαμε το καλοκαίρι σε μια συναυλία που κάναμε, ανοιχτή, στο λόφο του Στράνη στη Ζάκυνθο, σε μια πάρα πολύ όμορφη και μυσταγωγική ατμόσφαιρα που είχαμε δημιουργήσει και αυτό ήταν και η αρχή. Πιστεύω ότι ταιριάζει πάρα πολύ στο Duende. Κι επειδή δεν έχουμε ορχήστρα, αλλά είναι μόνο μια κιθάρα και μια φωνή, νομίζω ότι οι συνθήκες βοηθούν πάρα πολύ. Βέβαια, τεχνικά πρέπει να μπορείς να το υποστηρίξεις, δεν είναι απλό. Μερικά από τα τραγούδια που παίζουμε στο Duende είναι πάρα πολύ δύσκολα, αλλά είναι πράγματα που με ευχαριστούν πάρα πολύ όταν τα λέω κι έτσι βγαίνουν μέσα από την ψυχή μου. Επειδή κιόλας παίζουμε μόνο μία φορά την εβδομάδα κάθε Σάββατο μπορώ να ανταπεξέλθω. Σίγουρα, εάν ήταν σε καθημερινή βάση, θα ήταν και πιο δύσκολο.
Τα τραγούδια του προγράμματος ποιος τα διαλέγει; Τα διαλέγετε μαζί;Μαζί τα διαλέγουμε με τον Παναγιώτη. Συνεργαζόμαστε δύο χρόνια περίπου και έχουμε παίξει πάρα πολύ και κυρίως εκτός Αθηνών. Έχουμε δοκιμάσει το ρεπερτόριο και έχουμε φτάσει σε ένα σημείο, που δεν ξέρω αν το παρατήρησες κι εσύ υπάρχει αυτό το δέσιμο μεταξύ μας, τόσο όσον αφορά στο ρεπερτόριο, όσο και όσον αφορά στη χημεία μας επί σκηνής. Αλλά ό,τι κάνουμε, το κάνουμε από κοινού, μαζί και με τον παραγωγό μας, τον Πάνο Μπάρλο.
Αυτός ο νέος τρόπος παρουσίασης τραγουδιών, ακόμα και από τη δική σου προσωπική δισκογραφία, σε έχει κάνει να σκεφτείς, ίσως, την επανακυκλοφορία τραγουδιών σου με διαφορετική προσέγγιση στην παραγωγή ή την ενορχήστρωση;
Ωραία ιδέα μου έδωσες (γέλια). Σκέφτομαι πάρα πολύ ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, επειδή σαν άνθρωπος έχω την ανάγκη να κάνω πράγματα που πρωτίστως θα «γεμίζουν» εμένα και θα είναι και λίγο εκκεντρικά και λίγο διαφορετικά. Δε μου αρέσει να ακολουθώ την πεπατημένη. Σκεφτόμουν λοιπόν μήπως έκανα μια δουλειά, με ελληνικά τραγούδια καινούργια. Αυτό που με προβληματίζει όμως είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον τα μέσα εκείνα που θα στηρίξουν κάτι τέτοιο. Βλέπω ότι, στις μέρες μας πια, δύσκολα γίνονται ολοκληρωμένες δουλειές.
Ήθελα να σε ρωτήσω και για αυτό. Με το υπάρχον κλίμα στο χώρο της μουσικής και την παραδοσιακή δισκογραφία να καταρρέει...
Έχει καταρρεύσει θες να πεις. Δεν υπάρχει πια δισκογραφία.
Ναι, είμαι ευγενής (γέλια).Να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Έχει καταρρεύσει. Έχουνε μεταλλαχθεί σε κάτι άλλο πια οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες. Ψάχνουνε κι αυτές από κάπου να κρατηθούνε. Τί γίνεται όμως: εμείς τις δουλειές μας τις πουλάμε στα live. Και πιστεύω πάρα πολύ ότι αξίζει, φεύγοντας από μία παράσταση που σου άρεσε, να πάρεις ένα cd σαν σουβενίρ ας το πούμε έτσι. Να πάρεις, δηλαδή, αυτό που άκουσες για να το έχεις και σαν ηχητικό ντοκουμέντο. Με αυτή τη λογική, τώρα πια, θέλω να κάνω δουλειές. Δεν περιμένω τίποτα πια από τα ραδιόφωνα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που στηρίζουν ένα άλλο είδος μουσικής, που κι αυτό φυτοζωεί. Δεν καταλαβαίνω γιατί το στηρίζουν.
Είναι καλή η απορία σου. Κι εγώ δεν το καταλαβαίνω.
Ναι αλλά επιμένουν. Τι να κάνουμε λοιπόν; Εμείς πρέπει να συνεχίσουμε. Και, προσωπικά, θέλω να κάνω όλο και καλύτερα πράγματα, όλο και πιο πρωτότυπα. Δε με ενδιαφέρει να μπω σε κανένα παιχνίδι, όπως δεν είχα μπει και ποτέ, όλα αυτά τα χρόνια.
Μετά και την φετινή σου εμφάνιση στο Duende πως βλέπεις τον εαυτό σου στον χώρο της μουσικής σε πέντε χρόνια από σήμερα;Κοίτα, αυτό είναι λίγο μακρυνό. Προσπαθώ να σκέφτομαι το άμεσο μέλλον. Μετά το Duende, που θα συνεχιστεί μέχρι το Πάσχα, θα κάνω ένα διάλειμμα. Δεν θέλω να κάνω τίποτα το καλοκαίρι. Θέλω να κοιτάξω ποιο θα είναι το επόμενο βήμα μου και αυτό θέλει ψυχραιμία και αποστασιοποίηση. Για να σκεφτώ ή να αφήσω τα δεδομένα να έρθουν από μόνα τους. Συνήθως έτσι μου έρχονται τα πράγματα. Δεν τα προκαλώ εγώ ιδιαίτερα, παρόλο που το προσπαθώ. Τα καλύτερα και τα πιο ωραία πράγματα έχουν έρθει στη ζωή μου από μόνα τους, σαν δώρα. Οπότε λέω να δώσω πάλι λίγο χρόνο για να δούμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, από το χειμώνα πια.
Κατάλαβα.
Με προβληματίζει πάρα πολύ και η κατάσταση που υπάρχει στη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Η κατάσταση αυτή δεν βοηθάει καθόλου τα πολιτιστικά δρώμενα.
Ερώτηση τεχνικής φύσεως: έχεις κάνει μαθήματα φωνητικής;
Βέβαια. Από το 1989 που ξεκίνησα να δουλεύω κατευθείαν επαγγελματικά ξεκίνησα και τα μαθήματα φωνητικής, τα οποία συνέχισα για πάρα πολλά χρόνια. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια έκανα συνεχόμενα μαθήματα και τώρα πια διδάσκω. Τα τελευταία τρία χρόνια διδάσκω. Πολύ επιλεκτικά, βέβαια, γιατί προσπαθώ να κρατήσω μια ισορροπία και σε αυτό το κομμάτι. Ασχολούμαι με κάποια παιδιά που αξίζουν σαν άνθρωποι, πάνω από όλα, και μετά σαν φωνές.
Πόσο σημαντικό είναι για έναν τραγουδιστή το να είναι και ο ίδιος μουσικός; Εσύ είσαι μουσικός, από όσο ξέρω παίζεις τσέλο πάρα πολύ καλά. Το έχεις σπουδάσει.Ναι. Δώδεκα χρόνια στο κρατικό ωδείο. Για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Όχι τόσο για το που σπούδασε, σε ποιο ωδείο και αν έκανε μορφολογία και ιστορία της μουσικής. Αυτά δεν παίζουν και τόσο ρόλο. Όμως, όσο μορφώνεσαι, όσο αποκτάς γνώσεις πάνω στη μουσική, διαμορφώνεται η αισθητική σου και η ματιά σου, η οπτική σου στα πράγματα. Τουλάχιστον εμένα σε αυτό το κομμάτι με βοηθάει πάρα πολύ. Πιστεύω ότι είναι πολύ ωραίο να μιλάς με τους συναδέλφους σου, τους μουσικούς που σε συνοδεύουν, σε αυτή την κοινή γλώσσα που λέγεται μουσική. Γιατί πρέπει να μπορείς να συνεννοηθείς. Όταν θέλεις να ζητήσεις κάτι από έναν μουσικό, πρέπει να ξέρεις τι είναι αυτό που ζητάς. Για να το καταλάβει. Υπάρχει ένας κώδικας,. Όταν δεν τον γνωρίζεις...
... Περιγράφεις το προφιτερόλ σαν τον Γιώργο Κωνσταντίνου στην παλιά ελληνική ταινία.
(γέλια) Ακριβώς. Πολύ εύστοχο αυτό.
Με τα νέα αυτά «εργαλεία», που πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν, όπως το facebook, το twitter, το myspace, έχεις επαφή; Ασχολείσαι;
Τόσο, όσο. Δηλαδή, δεν είμαι πολύ της τεχνολογίας. Έχω τις σελίδες μου στο facebook, δε «μπαίνω» όμως κάθε μέρα. Θα μπορούσα να μη «μπαίνω» και καθόλου, αλλά ξέρω να προσαρμόζομαι στην εποχή μου. Ξέρω ότι είναι ένα σημαντικό μέσο και αυτό, όσον αφορά στη δουλειά. Το facebook με άλλη μορφή δε με ενδιαφέρει καθόλου, αλλά όσον αφορά στη δουλειά, πιστεύω ότι, βοηθάει και αυτό. Δεν είναι ότι τα κάνει όλα, αλλά σίγουρα βοηθάει. Όπως και το να έχεις ένα site βοηθάει. Το ίντερνετ είναι το πιο ισχυρό μέσο στην εποχή μας. Δεν είμαι όμως τρελαμένη με αυτό. Δεν ασχολούμαι πάρα πολύ. Είμαι περισσότερο της παλιάς σχολής.
Γίνεται μεγάλη συζήτηση, που κρατάει πολλά χρόνια και έχει απασχολήσει πολλούς, για η σχέση που έχει (ή πρέπει να έχει) ο βιοπορισμός με την τέχνη. Εσύ βιοπορίζεσαι αποκλειστικά από τη μουσική; Και κατά πόσον ένας καλλιτέχνης, που βιοπορίζεται αποκλειστικά από την τέχνη του, μπορεί να οδηγηθεί σε εκπτώσεις;Στη δική μου περίπτωση ισχύει το εξής: περπατάω συνεχώς πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί. Ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια που κάνω τα πειράματά μου και τις περίεργες αυτές κινήσεις, που για μένα είναι πιο καλλιτεχνικές. Παλαιότερα, τα χρήματα που έπαιρνα, όταν δούλευα σε μεγάλα μαγαζιά και περισσότερες μέρες την εβδομάδα, αγγίζανε τα όρια του παραλόγου. Ειδικά για εκείνες τις ηλικίες που ήμασταν είκοσι χρονών και παίρναμε πάρα πολλά χρήματα. Τα τελευταία δέκα χρόνια, παρόλο που εγώ ζω από αυτό και δεν υπάρχει κάτι άλλο, δε με έχει σταματήσει από το να πειραματίζομαι με οποιοδήποτε τίμημα, ακόμα και με το να μη μπορώ να βιοποριστώ. Είναι πάρα πολύ δύσκολα, αλλά δε μπορώ να διαννοηθώ να κάνω εκπτώσεις οποιουδήποτε τύπου. Προτιμώ να αλλάξω επάγγελμα. Πιστεύω ότι, όποιος έχει ένα στοιχειώδες ταλέντο και προσπαθεί πάρα πολύ για τη δουλειά του και δίνει την ψυχή του, ανταμοίβεται. Μπορεί να μην ανταμοίβεται σε μόνιμη βάση. Έχω πάρει πολλά από αυτή τη δουλειά και μου έχει πάρει κιόλας. Είναι μια ιδιαίτερη σχέση. Αυτό που θέλω να σου πω είναι ότι το βλέπω σαν χόμπυ, παρόλο που ζω από αυτό. Αυτό είναι το αντιφατικό της υπόθεσης, που ισχύει στην δική μου περίπτωση, αλλά, μέχρι στιγμής, δε μπορώ να πω ότι δε μου έχει βγει σε καλό. Υπάρχουν όμως και κάποιες περίοδοι που είναι πάρα πολύ δύσκολες. Αυτό που κάνουμε με τον Παναγιώτη, για παράδειγμα, είναι μια δική μας παραγωγή. Δεν έχουμε ανθρώπους να μας χρηματοδοτούν. Καταλαβαίνεις ότι αυτό εμπεριέχει ένα ρίσκο. Αν δεν είναι αρκετά τα εισιτήρια, δεν πληρωνόμαστε.
Έχει δωθεί η εντύπωση, στο κοινό, ότι οι επώνυμοι ζούνε άνετα και δεν αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τον απλό κόσμο.
Κάποιοι έχουν την εσφαλμένη εντύπωση είδες που σου είπα ότι το καλοκαίρι δεν θα κάνω τίποτα ότι έχω την άνεση να μην κάνω τίποτα. Δεν είναι έτσι. Προσπαθώ και λειτουργώ έτσι ώστε να δημιουργώ τις προϋποθέσεις για να μπορώ να κάθομαι για κάποιο χρονικό διάστημα. Δεν ήμουνα ποτέ των πολλών. Γιατί παίζει ρόλο και το πως έχεις διαμορφώσει τη ζωή σου και τι θέλεις από αυτήν. Υπάρχει αυτή η εσφαλμένη εντύπωση γιατί υπάρχει και αυτό το πιο λαμπερό κομμάτι του πράγματος, που εκεί πλασάρουν ένα συγκεκριμένο lifestyle, ένα στυλ ντυσίματος και συμπεριφοράς που προσπαθούν, μάλιστα, να το περάσουν και στον κόσμου που παρακολουθεί. Η τέχνη δεν είναι αυτό το πράγμα. Η τέχνη έχει θυσίες, έχει δυσκολίες και μπορεί και ποτέ να μην ανταμοιφθείς για αυτό που κάνεις. Πόσοι καλλιτέχνες όχι μόνο στο χώρο της μουσικής γίνανε μετά θάνατον γνωστοί; Δεν ζούνε λοιπόν όλοι οι καλλιτέχνες μέσα σε αυτό το lifestyle. Εγώ, λοιπόν, έχω διαμορφώσει το δικό μου τρόπο ζωής, έτσι ώστε να έχω μια ποιότητα ζωής, χωρίς να υποχρεώνομαι να κάνω εκπτώσεις και υποχωρήσεις που θα με κάνουν να νιώσω πολύ άσχημα. Το έχω προβλέψει αυτό.
