Ακολουθήστε μας στο Google news
Την Κυριακή, 17 Ιουνίου, στην εκπομπή «Μεταμορφώσεις», που επιμελείται και παρουσιάζει η Ζέτα Καρασπήλιου, στο Δεύτερο Πρόγραμμα, στις 17.00, είναι καλεσμένος ο Σίμος Κακάλας, ο οποίος μαζί με το θίασο του και σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάζει από 22 έως 24 Ιουνίου στο χώρο της Πειραιώς 260 τη νέα εκδοχή της Ερωφίλης του Γεωργίου Χορτάτση. Το έργο πάντα επίκαιρο ή πιο επίκαιρο από ποτέ με τρεις γυναίκες επί σκηνής με μια μάσκα ως κύριο ερμηνευτικό μέσο. Στους βασικούς ρόλους εμφανίζονται οι Δήμητρα Κούζα, Δήμητρα Λαρετζάκη και Έλενα Μαυρίδου. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής θα ακουστούν τα τραγούδια και η μουσική από την παράσταση που έγραψε ο συνθέτης Νίκος Βελιώτης.
Η πρώτη επαφή του θιάσου με το έργο της Ερωφίλης ξεκίνησε το 2008 με την Ερωφίλη άσκηση 1, επικεντρωμένη στην ρυθμική κατανόηση του δεκαπεντασύλαββου με μουσική της Κρήτης. Η εκδοχή εκείνη πραγματοποίησε την πρεμιέρα της στα Ζωνιανά και παρουσιάστηκε σε χωριά της Ρεθύμνου. Η δεύτερη εκδοχή της παράστασης, πιο ελεύθερη και ανοιχτή στην αφηγηματικότητα, Ερωφίλη - άσκηση 2, φιλοξενήθηκε το καλοκαίρι του 2010 στην μικρή Επίδαυρο στo πλαίσιo του Φεστιβάλ Επιδαύρου ενώ στην συνέχεια πραγματοποίησε περιοδεία κυρίως σε αρχαιολογικούς χώρους.
Όπως λέει ο σκηνοθέτης, το έργο μας μεταφέρει στο σήμερα και μας μιλά για τα σημερινά πάθη, για έρωτες, αλαζονεία, ύβρις, εξουσία. Πως είναι δυνατόν να μην έλκει το ενδιαφέρον μας το κλασικό από τη στιγμή που ποτέ δεν απαγκιστρωνόμαστε από τα αρχέγονα λάθη μας; Μας αρέσει η ίδια ιστορία, πάντα μας αφορά, χιλιοειπωμένη, χιλιοπαιγμένη και ένας χορός γυναικών που αυτή τη φορά πρέπει να σταματήσει να παρακολουθεί και να δώσει τη λύση.
Η Ερωφίλη γράφτηκε γύρω στα 1600 στο Ρέθυμνο. Αποτελείται από πρόλογο, πέντε πράξεις με ισάριθμα χορικά και τέσσερα ιντερμέδια, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις πράξεις του έργου. Τα ιντερμέδια αφορούν το επεισόδιο του Rinaldo και της Armida, από το έργο του Torquato Tasso, «Ελευθερωμένη Ιερουσαλήμ» (Gerusalemme Liberata, 1581). Πηγή των χορικών είναι η τραγωδία Phaedra του Σενέκα. Η Ερωφίλη είναι κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου, Φιλόγονου. Ο Φιλόγονος δολοφόνησε τον αδελφό του για να πάρει το θρόνο του και παντρεύτηκε τη γυναίκα του. Από τη γυναίκα του αδελφού του απέκτησε μια κόρη, την Ερωφίλη, η οποία μεγαλώνει με τον Πανάρετο, έναν νέο από βασιλική οικογένεια. Ο Πανάρετος και η Ερωφίλη έζησαν από παιδιά μαζί και σταδιακά η παιδική φιλία εξελίχθηκε σε έρωτα. Ο Πανάρετος μεγάλος πια, πηγαίνει στον πόλεμο και σώζει το βασίλειο από εχθρική επίθεση. Μετά τον πόλεμο οι δύο νέοι παντρεύονται κρυφά. Ο βασιλιάς, όμως, θέλει να παντρέψει την κόρη του με κάποιον βασιλιά της Περσίας και όταν μαθαίνει για το μυστικό γάμο των δύο νέων αποφασίζει να τιμωρήσει τον Πανάρετο, προσφέροντας ως γαμήλιο «δώρο» σε μια χρυσή λεκάνη το κεφάλι, τα χέρια και την καρδιά του αγαπημένου της. Η Ερωφίλη θρηνεί με σπαραγμό και αυτοκτονεί. Οι γυναίκες του παλατιού αναλαμβάνουν να τιμωρήσουν το βασιλιά (ο χορός οδηγείται από την παραμάνα της Ερωφίλης, τη Νένα). Ρίχνουν κάτω τον Φιλόγονο και τον ποδοπατούν μέχρι θανάτου.
Ο Γεώργιος Χορτάτσης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο στα μέσα του 16ου αιώνα και πέθανε μετά το 1605. Πολύ λίγα στοιχεία υπάρχουν για τη ζωή του. Καταγόταν από αρχοντική γενιά του Βυζαντίου και οι πρόγονοί του έφτασαν στην Κρήτη από τη Μικρά Ασία. Οι Χορτάτσηδες αναφέρονται από έναν Ιταλό περιηγητή του 15ου αιώνα ως η πρώτη οικογένεια που εγκαταστάθηκε στην Κρήτη την εποχή του Νικηφόρου Φωκά. Το έργο του περιλαμβάνει όλα τα είδη του αναγεννησιακού θεάτρου: κωμωδία Κατσούρμπος, τραγωδία Ερωφίλη, ποιμενικό δράμα Πανώρια, τα οποία συνέγραψε στα τέλη περίπου του 16ου αιώνα, την εποχή δηλαδή που η Κρήτη βρισκόταν στην καλλιτεχνική και πνευματική της ακμή. Ο Χορτάτσης χαρακτηρίστηκε αναγεννησιακός ποιητής. Το 1903 ο Παλαμάς, στον πρόλογο της Τρισεύγενης, μνημονεύει τον Χορτάτση ως πατέρα της νεοελληνικής δραματουργίας.
Επιμέλεια παρουσίαση: Ζέτα Καρασπήλιου
Για την EROFILI 3
13 Ιουνίου 2012Την Κυριακή, 17 Ιουνίου, στην εκπομπή «Μεταμορφώσεις», που επιμελείται και παρουσιάζει η Ζέτα Καρασπήλιου, στο Δεύτερο Πρόγραμμα, στις 17.00, είναι καλεσμένος ο Σίμος Κακάλας, ο οποίος μαζί με το θίασο του και σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάζει από 22 έως 24 Ιουνίου στο χώρο της Πειραιώς 260 τη νέα εκδοχή της Ερωφίλης του Γεωργίου Χορτάτση. Το έργο πάντα επίκαιρο ή πιο επίκαιρο από ποτέ με τρεις γυναίκες επί σκηνής με μια μάσκα ως κύριο ερμηνευτικό μέσο. Στους βασικούς ρόλους εμφανίζονται οι Δήμητρα Κούζα, Δήμητρα Λαρετζάκη και Έλενα Μαυρίδου. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής θα ακουστούν τα τραγούδια και η μουσική από την παράσταση που έγραψε ο συνθέτης Νίκος Βελιώτης.
Η πρώτη επαφή του θιάσου με το έργο της Ερωφίλης ξεκίνησε το 2008 με την Ερωφίλη άσκηση 1, επικεντρωμένη στην ρυθμική κατανόηση του δεκαπεντασύλαββου με μουσική της Κρήτης. Η εκδοχή εκείνη πραγματοποίησε την πρεμιέρα της στα Ζωνιανά και παρουσιάστηκε σε χωριά της Ρεθύμνου. Η δεύτερη εκδοχή της παράστασης, πιο ελεύθερη και ανοιχτή στην αφηγηματικότητα, Ερωφίλη - άσκηση 2, φιλοξενήθηκε το καλοκαίρι του 2010 στην μικρή Επίδαυρο στo πλαίσιo του Φεστιβάλ Επιδαύρου ενώ στην συνέχεια πραγματοποίησε περιοδεία κυρίως σε αρχαιολογικούς χώρους.
Όπως λέει ο σκηνοθέτης, το έργο μας μεταφέρει στο σήμερα και μας μιλά για τα σημερινά πάθη, για έρωτες, αλαζονεία, ύβρις, εξουσία. Πως είναι δυνατόν να μην έλκει το ενδιαφέρον μας το κλασικό από τη στιγμή που ποτέ δεν απαγκιστρωνόμαστε από τα αρχέγονα λάθη μας; Μας αρέσει η ίδια ιστορία, πάντα μας αφορά, χιλιοειπωμένη, χιλιοπαιγμένη και ένας χορός γυναικών που αυτή τη φορά πρέπει να σταματήσει να παρακολουθεί και να δώσει τη λύση.
Η Ερωφίλη γράφτηκε γύρω στα 1600 στο Ρέθυμνο. Αποτελείται από πρόλογο, πέντε πράξεις με ισάριθμα χορικά και τέσσερα ιντερμέδια, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις πράξεις του έργου. Τα ιντερμέδια αφορούν το επεισόδιο του Rinaldo και της Armida, από το έργο του Torquato Tasso, «Ελευθερωμένη Ιερουσαλήμ» (Gerusalemme Liberata, 1581). Πηγή των χορικών είναι η τραγωδία Phaedra του Σενέκα. Η Ερωφίλη είναι κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου, Φιλόγονου. Ο Φιλόγονος δολοφόνησε τον αδελφό του για να πάρει το θρόνο του και παντρεύτηκε τη γυναίκα του. Από τη γυναίκα του αδελφού του απέκτησε μια κόρη, την Ερωφίλη, η οποία μεγαλώνει με τον Πανάρετο, έναν νέο από βασιλική οικογένεια. Ο Πανάρετος και η Ερωφίλη έζησαν από παιδιά μαζί και σταδιακά η παιδική φιλία εξελίχθηκε σε έρωτα. Ο Πανάρετος μεγάλος πια, πηγαίνει στον πόλεμο και σώζει το βασίλειο από εχθρική επίθεση. Μετά τον πόλεμο οι δύο νέοι παντρεύονται κρυφά. Ο βασιλιάς, όμως, θέλει να παντρέψει την κόρη του με κάποιον βασιλιά της Περσίας και όταν μαθαίνει για το μυστικό γάμο των δύο νέων αποφασίζει να τιμωρήσει τον Πανάρετο, προσφέροντας ως γαμήλιο «δώρο» σε μια χρυσή λεκάνη το κεφάλι, τα χέρια και την καρδιά του αγαπημένου της. Η Ερωφίλη θρηνεί με σπαραγμό και αυτοκτονεί. Οι γυναίκες του παλατιού αναλαμβάνουν να τιμωρήσουν το βασιλιά (ο χορός οδηγείται από την παραμάνα της Ερωφίλης, τη Νένα). Ρίχνουν κάτω τον Φιλόγονο και τον ποδοπατούν μέχρι θανάτου.
Ο Γεώργιος Χορτάτσης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο στα μέσα του 16ου αιώνα και πέθανε μετά το 1605. Πολύ λίγα στοιχεία υπάρχουν για τη ζωή του. Καταγόταν από αρχοντική γενιά του Βυζαντίου και οι πρόγονοί του έφτασαν στην Κρήτη από τη Μικρά Ασία. Οι Χορτάτσηδες αναφέρονται από έναν Ιταλό περιηγητή του 15ου αιώνα ως η πρώτη οικογένεια που εγκαταστάθηκε στην Κρήτη την εποχή του Νικηφόρου Φωκά. Το έργο του περιλαμβάνει όλα τα είδη του αναγεννησιακού θεάτρου: κωμωδία Κατσούρμπος, τραγωδία Ερωφίλη, ποιμενικό δράμα Πανώρια, τα οποία συνέγραψε στα τέλη περίπου του 16ου αιώνα, την εποχή δηλαδή που η Κρήτη βρισκόταν στην καλλιτεχνική και πνευματική της ακμή. Ο Χορτάτσης χαρακτηρίστηκε αναγεννησιακός ποιητής. Το 1903 ο Παλαμάς, στον πρόλογο της Τρισεύγενης, μνημονεύει τον Χορτάτση ως πατέρα της νεοελληνικής δραματουργίας.
Επιμέλεια παρουσίαση: Ζέτα Καρασπήλιου